کنفرانس «وحدت موضع جوامع شمال و شرق سوریه» که روز جمعه ۸ اوت در شهر حسکه برگزار شد، با استقبال گسترده رسانههای عربی روبهرو گردید. این رسانهها بر اهمیت پیامهای وحدتآفرین و محتوای کنفرانس تأکید کرده و آن را رویدادی کلیدی در مسیر تقویت تنوع اتنیکی، دینی و فرهنگی و پیشبرد یک نظام غیرمتمرکز دانستند که امکان مشارکت واقعی همه اقشار در اداره امور و تعیین آینده کشور را فراهم میکند.
به گزارش روزنامه «الأخبار لبنان»، این کنفرانس نشانه شکلگیری ائتلافی تازه برای تضمین نمایندگی جامع اقشار شمال و شرق سوریه است؛ اقدامی که در آستانه دور تازه مذاکرات مهم در پاریس با دولت انتقالی صورت میگیرد. این روزنامه نوشت، هدف از برگزاری کنفرانس، تأکید بر همبستگی ملی، رد خشونت و نفرتپراکنی و حمایت از نظام غیرمتمرکزی است که حقوق همه اجرا و اقشار جامعه را تضمین کند.
در این نشست، الهام احمد، رئیس مشترک دپارتمان روابط خارجی اداره خودگردان دموکراتیک، بر ضرورت تعددگرایی سیاسی بهعنوان یک مطالبه بنیادین برای سوریه نوین تأکید کرد. همچنین، حکمت الهجری، رهبر معنوی طایفه موحدین دروز، اظهار داشت که تنوع در سوریه نه تهدید، بلکه منبع قدرت برای تقویت وحدت ملی است. غزال غزال، رئیس شورای اسلامی علویان، نیز تأکید کرد که یک دولت مدنی، متکثر و غیرمتمرکز، بهترین راه برای پاسداشت حقوق همه اقشار جامعه است.
روزنامه «الشرق الأوسط» این کنفرانس را گامی سرنوشتساز برای تثبیت تنوع اتنیکی، دینی و فرهنگی در ساختار حکمرانی توصیف کرد و خواستار تدوین قانون اساسی دموکراتیکی شد که نظام غیرمتمرکز و مشارکت واقعی همه نیروها را تضمین کند. این روزنامه به بیانیه پایانی کنفرانس اشاره کرد که در آن بر ضرورت برگزاری یک کنفرانس ملی فراگیر، آغاز فرآیند عدالت انتقالی، مخالفت با هرگونه تغییر بافت جمعیتی و تضمین بازگشت امن آوارگان تأکید شده است.
به نوشته این رسانه، حضور بیش از ۴۰۰ شخصیت از اتنیکها و مذاهب مختلف از جمله کُردها، عربها، سریانیها و سایر اقلیتها، نشانه اراده جدی برای وحدت و همکاری است. در این گزارش، از مدل حکمرانی اداره خودگردان بهعنوان تجربهای موفق در مدیریت دموکراتیک جوامع یاد شده و بر فداکاریهای نیروهای سوریه دموکراتیک (هـ.س.د) در دفاع از منطقه تأکید شده است. همچنین، این روزنامه پیشنهاد کرد که ارتش ملی سوریه باید ماهیتی حرفهای و فراگیر داشته باشد تا نماینده همه مردم باشد.
روزنامه «العربی الجدید» نیز این رویداد را فرصتی برای همگرایی و مقابله با تبعیض و بیعدالتی دانست. این روزنامه ضمن بازتاب سخنان حکمت الهجری، نوشت که کنفرانس پاسخی واقعی به فریادهای مردمی است که سالها از جنگ آسیب دیدهاند. همچنین به نقل از غزال غزال، خواستار ایجاد نظام غیرمتمرکز یا فدرالی شد که به تفاوتهای دینی و فرهنگی احترام بگذارد و در عین حال، تضمینکننده حقوق همه مردم سوریه باشد.
العربی الجدید افزود که این کنفرانس بستر مهمی برای همگرایی در شرایط حساس کنونی فراهم کرده و مشارکت گسترده در آن، بیانگر تمایل واقعی به ساخت آیندهای دموکراتیک و مشارکتی است. این روزنامه گزارش داد که نشست در چارچوب آمادگیها برای گفتوگوهای گستردهتر با حضور شیوخ عشایر و رهبران جامعه مدنی برگزار شده است؛ گفتوگوهایی که هدفشان رسیدن به قانون اساسی جدیدی بر پایه شهروندی، عدالت و تنوع، و تضمین مشارکت برابر همه اقشار در اداره کشور است.
به باور ناظران، این ابتکار میتواند جایگاه اداره خودگردان دموکراتیک شمال و شرق سوریه/روژآوا را در مذاکرات پیشرو تقویت کند و کشورهای ضامن را به فشار بر دمشق برای پذیرش نظام غیرمتمرکز و پایان دادن به سیاستهای حذف و تبعیض وادارد. همچنین، امید میرود که مسیر واقعی عدالت انتقالی آغاز شود تا به نقض حقوق گذشته پایان داده و مرحله تازهای از وحدت و آشتی ملی رقم بخورد.
این کنفرانس بهعنوان نقطه عطفی در صحنه سیاسی سوریه ارزیابی میشود؛ گامی عملی در جهت ساخت دولتی مدنی، دموکراتیک و چندفرهنگی که در آن همه اقشار و اجزاء در چارچوب احترام متقابل و شراکت واقعی، آینده کشور را رقم بزنند.
