گزارشهای مطبوعات عربی در روز جمعه نشان میدهد که ابتکار صلح مشترک میان دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، همچنان موضوع اصلی بحثهای سیاسی و رسانهای است.
این ابتکار با هدف «بازتعریف چارچوبهای صلح در خاورمیانه» معرفی شده و بسیاری آن را ادامهای برای گسترش توافقات ابراهیم ارزیابی میکنند.
بازتعریف معادلات صلح در خاورمیانه
روزنامه «العرب» نوشت که این ابتکار یک «لحظه سیاسی سرنوشتساز» است که تلاش میکند معادلات امنیتی و سیاسی منطقه را از نو بچیند. این روزنامه تأکید کرد که هدف اصلی طرح، گسترش توافقات ابراهیم و ایجاد شبکهای تازه از همکاریهای منطقهای فراتر از الگوهای سنتی مذاکرات دوجانبه است. همچنین به پروندههای غزه و ایران بهعنوان دو محور اصلی تنش در منطقه توجه ویژهای شده است.
صلحسازی یا تداوم بحران؟
روزنامه «الشرق الاوسط» با اشاره به تردیدهای حماس درباره این طرح، نوشت که ادامه مخالفت این گروه میتواند به تشدید رنج فلسطینیان بیانجامد. این روزنامه با انتقاد از نقش گروههای مسلح، آنان را مسئول چرخههای مکرر خشونت و خسارات انسانی طی سالهای اخیر دانست.
الشرق الاوسط افزود: فشار کشورهای عربی – از جمله عربستان سعودی، قطر، مصر، اردن و امارات متحده عربی – بر واشنگتن در نهایت منجر به ارائه این طرح شده است. به گفته این روزنامه، ابتکار ترامپ–نتانیاهو تنها به آتشبس محدود نیست بلکه شامل برنامههایی برای بازسازی نوار غزه و تضمین امنیت ساکنان آن از طریق شراکتهای بینالمللی میشود.
بر اساس این طرح، ارتباط مستقیمی میان تبادل گروگانها و توقف جنگ برقرار شده است؛ با این حال موفقیت آن وابسته به پذیرش شرایط از سوی گروههای فلسطینی خواهد بود. چالشهای بزرگی همچون خلع سلاح غزه و موضع ایران از موانع اصلی در برابر اجرای این طرح به شمار میرود؛ مسائلی که آینده آن را به یک آزمون جدی برای همه طرفها تبدیل میکند.
توقیف «کاروان بینالمللی صمود» در مسیر غزه
روزنامه «الخلیج» در گزارش خود به اقدام اسرائیل در توقیف «کاروان بینالمللی صمود» اشاره کرد؛ کاروانی متشکل از نزدیک به ۵۰ کشتی حامل دارو، کمکهای امدادی و شیر خشک کودکان، که صدها فعال از ۴۵ کشور جهان آن را همراهی میکردند.
الخلیج این اقدام را «دزدی دریایی، تروریسم و نقض آشکار حقوق بینالملل» توصیف کرد و یادآور شد که این اقدام اسرائیل با کنوانسیون حقوق دریاها مصوب ۱۹۸۲ سازمان ملل – که از سال ۱۹۹۴ لازمالاجرا شده – در تضاد آشکار است.
این روزنامه نوشت: آنچه رخ داد «جنایتی بینالمللی تازه» است که به فهرست طولانی نقضهای اسرائیل علیه فلسطینیان و کشورهای همسایه افزوده میشود و بار دیگر نشان میدهد که اسرائیل خود را فراتر از قوانین و معاهدات جهانی میبیند. به گفته الخلیج، این رفتارها بیانگر «عربدهکشی اسرائیل» است که به خود اجازه میدهد بدون هیچ بازخواست و مانعی، مرتکب جنایت علیه بشریت شود.
