همزمان با تشدید تنشها در سوریه، گزارشهایی از افزایش نگرانی اسرائیل نسبت به تلاشهای ترکیه برای گسترش حضور نظامی خود در این کشور منتشر شده است.
در همین حال، رئیسجمهور اوکراین از آمادگی مشروط کییف برای ایجاد مناطق عاری از سلاح در چارچوب یک توافق صلح احتمالی با روسیه خبر داده است.
تلاش ترکیه برای استقرار رادار در سوریه
به گزارش روزنامه «اورشلیم پست» اسرائیل و به نقل از دو منبع اطلاعاتی غربی، ترکیه طی هفتههای اخیر در پی استقرار سامانههای راداری در خاک سوریه بوده است. اقدامی که به گفته این منابع، موجب نگرانی جدی اسرائیل شده و میتواند سطح تنش میان دو طرف را افزایش دهد.
بر اساس این گزارش، استقرار چنین رادارهایی میتواند آزادی عمل نیروی هوایی اسرائیل در آسمان سوریه را بهشدت محدود کند، چرا که این سامانهها قادر خواهند بود تحرکات جنگندههای اسرائیلی را رصد کنند.
همچنین گفته میشود این اقدام ممکن است بر توان اسرائیل برای انجام حملات علیه اهدافی در داخل ایران نیز تأثیر بگذارد، چرا که مسیر هوایی سوریه یکی از گذرگاههای مورد استفاده اسرائیل به شمار میرود.
یکی از این منابع مدعی شده است که آنکارا قصد دارد سامانههای راداری را به صورت صوری در اختیار «ارتش سوریه» قرار دهد و این اقدام را در چارچوب حمایت از نیروهای احمد الشرع توجیه کند، اما کنترل و بهرهبرداری عملیاتی از این سامانهها در اختیار نیروهای ترکیه باقی خواهد ماند؛ امری که به آنکارا دسترسی مستقیم به دادههای اطلاعاتی میدهد.
در ادامه این گزارش آمده است که اسرائیل پس از سقوط حکومت بشار اسد در سال گذشته، حملات هوایی متعددی علیه پایگاههای نظامی سوریه، از جمله پایگاههای نیروی هوایی مانند پایگاه «تی-۴»، انجام داده است. این حملات با هدف جلوگیری از ایجاد پایگاههای دائمی ترکیه یا استقرار پهپادهای نظامی در سوریه صورت گرفتهاند.
اسرائیل همچنین با نگرانی روند نزدیکی سیاسی و امنیتی میان آنکارا و دمشق را دنبال میکند؛ بهویژه پس از دیدارهای اخیر مقامهای ارشد ترکیه با رهبران جدید سوریه در دمشق.
ابتکار صلح اوکراین؛ عقبنشینی مشروط نیروها
در تحولی دیگر، روزنامه «فایننشال تایمز» گزارش داده است که ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اعلام کرده کشورش آماده است «نیروهای سنگین» خود را از بخشهایی از منطقه دونباس که تحت کنترل دارد خارج کند، مشروط بر آنکه روسیه نیز اقدام مشابهی انجام دهد.
زلنسکی گفته است این پیشنهاد بخشی از یک طرح صلح ۲۰ مادهای است که با همکاری ایالات متحده و در جریان نشستهایی در ایالت فلوریدا تدوین شده و ایجاد مناطق عاری از سلاح یا مناطق آزاد اقتصادی را در نظر دارد.
به گفته زلنسکی، هرگونه عقبنشینی نظامی منوط به گفتوگوهای مستقیم با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، خواهد بود و توافق نهایی نیز باید به همهپرسی عمومی در اوکراین گذاشته شود.
رئیسجمهور اوکراین تأکید کرده است که هنوز در انتظار پاسخ رسمی مسکو به این پیشنهاد است.
در مقابل، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، گفته است که مطالبات «سختگیرانه» مسکو باید مبنای هرگونه مذاکرات صلح قرار گیرد و پیشبینی کرده که نیروهای روسیه به پیشرویهای میدانی خود ادامه خواهند داد.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، این طرح همچنین شامل ارائه تضمینهای امنیتی به اوکراین مشابه ماده پنجم پیمان ناتو، پیوستن تدریجی این کشور به اتحادیه اروپا، تأمین مالی بازسازی و امضای توافق تجارت آزاد با ایالات متحده است.
در کنار این موارد، ایجاد یک گروه کاری برای بررسی بازآرایی نیروهای نظامی و تأسیس مناطق اقتصادی ویژه نیز در نظر گرفته شده است؛ تلاشی برای یافتن راهحلی میانه میان خواسته روسیه برای کنترل کامل دونباس و مخالفت اوکراین با واگذاری سرزمینهای خود.
