فرمانده کل نیروهای سوریه دموکراتیک (هـ.س.د)، ژنرال مظلوم عبدی در گفتوگو با روزنامه «ینی یاشام» از تحولات سیاسی جدید در دمشق، پشتپرده توافق ۱۰ مارس، نقش آمریکا، ترکیه و سازمانهای میانجی، و نیاز مبرم به ساختار غیرمتمرکز در سوریه سخن گفت. او تأکید کرد: سوریه دیگر نمیتواند با ساختار متمرکز و تمامیتخواه اداره شود و تغییر، یک ضرورت تاریخی است.
در حالی که پس از ۱۴ سال جنگ داخلی، سوریه وارد مرحلهای تازه از تحولات سیاسی شده، مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای سوریه دموکراتیک (هـ.س.د)، در مصاحبهای اختصاصی با روزنامه «ینی یاشام» به تشریح ابعاد توافق مهم ۱۰ مارس، مواضع ترکیه، آمریکا، و تحولات بعد از روی کار آمدن گروه هیئت تحریر الشام در دمشق پرداخت.
عبدی در آغاز این مصاحبه گفت: «پس از سقوط رژیم بعث در ۸ دسامبر ۲۰۲۴ و به قدرت رسیدن تحریرالشام به رهبری احمد شرع، شاهد آغاز یک فرآیند جدید هستیم. سوریه که پیشتر بخشی از محور ایران و روسیه بود، اکنون بهطور سیاسی و استراتژیک در حال تغییر جبهه است.»
به گفته او، تحول مهمتری نیز در بُعد ایدئولوژیک رخ داده است: «سوریه پیشتر بر پایه ایدئولوژی ملیگرای عربی اداره میشد، اما امروز شاهد تغییر به سمت یک ایدئولوژی اسلامگرای ملیگرا هستیم. این، تحولی عمیق در تاریخ سوریه پس از استقلال است.»
او تأکید میکند که دیگر امکان اداره کشور با سیستم متمرکز و تمامیتخواه وجود ندارد:
«بعد از ۱۴ سال جنگ داخلی، سوریه ناگزیر به تغییر است. این تغییر باید به سوی ساختاری غیرمتمرکز و مشارکتی برود تا همه اقوام و مذاهب، از جمله کوردها، عربها، علویان و دروزیان، نقش خود را در آینده کشور ایفا کنند.»
پشتپرده توافق ۱۰ مارس
ژنرال عبدی در ادامه به فرآیند دستیابی به توافق ۱۰ مارس میان هـ.س.د و دولت دمشق پرداخت و فاش کرد که این توافق نتیجه چندین ماه تلاش، گفتوگو و میانجیگری بود. او گفت:
«نخستین دیدار با احمد شرع در اواخر دسامبر یا اوایل ژانویه انجام شد. آن زمان هنوز بهعنوان رئیسجمهور معرفی نشده بود. جلسهای سه ساعته داشتیم اما به توافقی نرسیدیم. پس از آن، از طریق میانجیگری برخی سازمانهای مدنی از آمریکا و بریتانیا، مسیر گفتوگو را ادامه دادیم.»
عبدی تصریح کرد که این نهادها رسمی نبودند اما نقش موثری در ادامه ارتباط ایفا کردند. در نهایت، توافق نهایی در ۱۰ مارس به امضا رسید. به گفته او، این توافق با هدف پیشگیری از وقوع جنگ داخلی گستردهتری انجام شد:
«در آن مقطع، درگیریهایی میان نیروهای ما و گروههای وابسته به ترکیه در مناطق قرقوزاق و سد تشرین جریان داشت. همزمان در دمشق، تنشهای فرقهای علیه علویان افزایش یافته بود. هر دو طرف نیازمند آتشبس بودند.»
او اضافه کرد:
«هدف اصلی این توافق، پایان دادن به خطر جنگ داخلی میان کوردها و عربها، علویان و سنیها و نیز ایجاد زمینهای برای بازگشت آوارگان و برقراری ثبات در مناطق مختلف بود.»
موضع ترکیه و تماسهای مستقیم
فرمانده کل هـ.س.د، ژنرال مظلوم عبدی در ادامه از وجود رابطه مستقیم با ترکیه خبر داد:
«میان ما و ترکیه کانالهای ارتباطی مستقیمی وجود دارد و این برای کاهش سوءتفاهمها بسیار مفید است. ترکیه خواهان آن است که ما با دمشق توافق کنیم. هرچند دیدگاههای متفاوتی درباره نیروهای هـ.س.د دارند، اما تا این لحظه مانعی عملی از سوی آنها مشاهده نکردهایم.»
عبدی تصریح کرد:
«ما بخشی از ملت سوریه هستیم و طبیعی است که نیروهایمان بخشی از ارتش ملی سوریه محسوب شوند. اگر ارتش سوریه متحد شود، ما نیز به آن خواهیم پیوست. ترکیه در این زمینه دیدگاه متفاوتی دارد، اما با وجود این اختلاف، تاکنون مانع عملی برای توافق ۱۰ مارس ایجاد نکردهاند.»
نقش آمریکا و اروپا
او همچنین تأیید کرد که آمریکاییها در شکلگیری این توافق نقش اساسی داشتهاند:
«آمریکا مستقیماً در مذاکرات شرکت نکرد، اما از نظر لجستیکی و امنیتی کمک زیادی کرد. اگر آنها نبودند، این سطح از گفتوگوها امکانپذیر نبود.»
وی افزود که در مذاکرات اخیر با دولت سوریه، نمایندگانی از آمریکا، فرانسه و بریتانیا نیز حضور دارند، موضوعی که از ارتقاء سطح گفتوگوها به مرحلهای بینالمللی حکایت دارد.
آینده سوریه و رویکرد نیروهای سوریه دموکراتیک
در پایان این مصاحبه، ژنرال عبدی بار دیگر تأکید کرد که سوریه باید ساختاری غیرمتمرکز، مشارکتی و پلورالیستی به خود بگیرد. او گفت:
«دولت آینده سوریه باید نماینده همه باشد. فقط با ایجاد گفتوگوی واقعی و توافق عادلانه میتوان به آیندهای پایدار برای سوریه دست یافت. تغییر حتمی است و ما برای این تغییر آمادهایم.»
بخش دوم این گفتگو به زودی منتشر خواهد شد
