ژنرال مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای سوریه دموکراتیک (هـ.س.د)، در گفتوگویی مفصل با خبرگزاری هاوار (ANHA) به بررسی روند مذاکرات با دولت موقت سوریه، توافق ۱۰ مارس، اختلافات جلسه ۹ ژوئیه، نقش نیروهای بینالمللی، وضعیت نیروهای محلی، منابع اقتصادی، ساختار آینده ارتش سوریه و مدل حکمرانی غیرمتمرکز پرداخت. عبدی تأکید کرد که “ادغام” باید به معنای شراکت میان اتنیکها و مناطق مختلف باشد و نه تحمیل یک ساختار از بالا.
در حالیکه تحولات سیاسی در خاورمیانه بهویژه در سوریه شتاب گرفته است، شمال و شرق سوریه بهعنوان یکی از محورهای اصلی آینده این کشور مطرح شده است. در همین راستا، مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای سوریه دموکراتیک (هـ.س.)، در گفتوگویی با خبرگزاری هاوار (ANHA) آخرین تحولات مربوط به روند سیاسی، نظامی و اداری سوریه را تشریح کرده است.
عبدی با اشاره به امضای توافق ۱۰ مارس ۲۰۲۵ با احمد شرع، رئیس دولت موقت سوریه، گفت این توافق در شرایطی حساس و بحرانی شکل گرفت. «در آن زمان، جنگ شدیدی در منطقه جریان داشت و ما درگیر نبردهای پیچیدهای بودیم. در چنین فضایی، توافق ۱۰ مارس برای توقف جنگ و گشودن راه گفتوگو ضرورت داشت. اکنون آتشبس برقرار است و این یکی از دستاوردهای مهم این توافق محسوب میشود.»
وی افزود که این توافق میان دو طرف سوری — یعنی نیروهای دموکراتیک سوریه و دولت موقت — امضا شده و اکنون کشورهای ذینفوذی همچون آمریکا و فرانسه نیز در روند آن نقش دارند. «هدف ما اجرای کامل این توافق به شکل مشترک است. ما اصرار داریم که مسیر گفتوگوها ادامه یابد و به مرحله عملیاتی برسد. هدف ما ایجاد ساختاری است که همه طرفها در آن احساس امنیت و حضور داشته باشند.»
در خصوص جلسه ۹ ژوئیه که با حضور نمایندگانی از اداره خودگردان دموکراتیک روژآوا، دولت موقت و همچنین نمایندگانی از آمریکا و فرانسه برگزار شد، عبدی گفت: «هدف از این نشست، آغاز مرحله جدیدی از اجرای توافق بود. موضوعات مهمی چون هماهنگی امنیتی، تعیین اختیارات نهادهای محلی، سرنوشت گذرگاهها و چگونگی مشارکت در ساختار دولت آینده مورد بحث قرار گرفت، اما به دلیل آماده نبودن دو طرف برای برخی بحثهای اساسی، تصمیم نهایی اتخاذ نشد. البته نیت ادامه گفتوگوها وجود دارد و برخی مسائل به نشستهای بعدی موکول شد.»
او همچنین به انتقادهای تام باراک، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، که پس از این نشست در رسانهها مطرح شد، واکنش نشان داد و گفت: «انتظاراتی برای اقدامات سریع وجود داشت که با توجه به سطح آمادگی موجود قابل تحقق نبود. پس از نشست، من با آقای باراک تماس گرفتم و بعد در امان دیدار کردیم. در حال حاضر، دیدگاههای ما بههم نزدیکتر شده است و آمریکاییها به درک بهتری از واقعیتهای میدانی رسیدهاند. گفتوگوهای فنی همچنان ادامه دارد.»
عبدی در پاسخ به برخی اظهارات مبنی بر اینکه نیروهای سوریه دموکراتیک صرفاً نماینده کوردها هستند، گفت: «در حال حاضر، موضوع اصلی ما مسائل نظامی، نهادی و اجرایی است. اداره شمال و شرق سوریه متشکل از همه اتنیکها است: کوردها، عربها، سُریانها، ارمنیان و دیگران. هنوز بحث خاصی درباره مسئله کوردها مطرح نشده است، اما در مراحل بعدی به این موضوع نیز خواهیم پرداخت. در حال حاضر تمرکز ما بر بازسازی، امنیت و تقویت نهادهای محلی است.»
او بار دیگر بر تعهد هـ.س.د به حفظ وحدت سوریه تأکید کرد و گفت: «ما همیشه گفتهایم که سوریه یک کشور واحد است و باید دارای یک دولت، یک ارتش و یک پرچم باشد. هـ.س.د بخشی از ساختار آینده ارتش سوریه خواهد بود. ما خواهان تجزیه کشور نیستیم، بلکه میخواهیم جزئی مؤثر از ساختار دولت آینده باشیم.» عبدی تأکید کرد که بدون حضور نیروهای محلی آموزشدیده، امکان برقراری امنیت واقعی در مناطق رقه، حسکه، دیرالزور و کوبانی وجود ندارد.
در ادامه این گفتگو، عبدی به مفهوم ادغام پرداخت و گفت: «ادغام یعنی شراکت واقعی، نه تحمیل. باید بر پایه گفتوگو، تفاهم و رضایت متقابل باشد. همه اقوام و مناطق باید احساس کنند که در آینده سوریه سهم دارند. بهعنوان نمونه، مردم رقه و دیرالزور گفتهاند که خواهان حفظ نهادهای موجود خود هستند، میخواهند ادغام در ساختار دولت صورت گیرد، اما با حفظ ساختارهای محلی که توسط فرزندان همان مناطق اداره میشود.»
او همچنین از وجود ۲۰ تا ۳۰ هزار نیروی محلی در نهادهای مدنی و امنیتی در دیرالزور و رقه خبر داد و گفت مردم این مناطق خواهان آناند که این نیروها به کار خود ادامه دهند و افراد غیربومی جایگزین آنان نشوند. «نمیتوان نهادهای محلی را منحل کرد و جای آنها را با ساختاری انتصابی و تحمیلی پر کرد. این برخلاف اصل مشارکت و برخلاف اراده مردم منطقه است.»
در بخش دیگری از مصاحبه، عبدی به موضوع اداره گذرگاههای مرزی، منابع اقتصادی و نفت اشاره کرد و گفت این مسائل در دستور کار نشست آتی در پاریس قرار دارد. «منابع طبیعی متعلق به کل سوریه است، اما مناطق شرق فرات برای سالها از سوی دولت مرکزی نادیده گرفته شدهاند. ما خواهان استفاده عادلانه از منابع برای بازسازی این مناطق هستیم. درآمدهای نفتی باید شفاف و به نفع توسعه منطقه استفاده شوند. همچنین، درباره مدیریت گذرگاهها و مرزها باید توافق دوطرفه صورت گیرد.»
او در پایان تأکید کرد که تنها از طریق گفتوگو، احترام به نهادهای محلی، و ساختار دموکراتیک غیرمتمرکز میتوان به صلح پایدار در سوریه رسید. عبدی همچنین تأکید کرد که از حضور ناظران بینالمللی برای تضمین اجرای توافقات استقبال میکند و افزود: «ما آمادهایم که گامبهگام پیش برویم، اما هیچگونه بازگشت به سیاستهای گذشته و تمرکزگرایی تحمیلی را نمیپذیریم.»
بخش دوم این گفتگو بهزودی منتشر خواهد شد.
