روزنامههای بینالمللی امروز به بررسی دو موضوع مهم پرداختند: نقش منفی دیپلماسی تام باراک، فرستاده آمریکا، در سوریه و لبنان و نیز شرایط دشواری که گروه حماس در غزه با آن مواجه است.
دیپلماسی باراک در سوریه و لبنان؛ عامل بیثباتی بیشتر
روزنامه اسرائیلی «جروزالم پست» در گزارشی نوشت که تحرکات دیپلماتیک تام باراک، فرستاده آمریکا در سوریه و لبنان، نه تنها به حل بحرانها کمک نکرده بلکه بیثباتی را تشدید کرده است. بر اساس این گزارش، رویکرد باراک که مبتنی بر منطق «معاملهگری» و جستوجوی دستاوردهای سریع است، به جای ایجاد اعتماد، موجب تضعیف روابط با متحدان و افزایش تردیدها در منطقه شده است.
این روزنامه افزود که باراک بارها هرگونه راهحل فدرالی یا غیرمتمرکز در سوریه را رد کرده و تنها بر حاکمیت مرکزی تأکید کرده است. این موضع، از نگاه دمشق، بهمنزله چراغ سبز آمریکا برای عملیات نظامی علیه شهر سویدا تلقی شد.
جروزالم پست همچنین به تناقض آشکار در سخنان باراک اشاره کرد؛ او در حالی از امپراتوری عثمانی تمجید کرده که اجداد مسیحیاش خود قربانی آزار و سرکوب عثمانی بودند. این مواضع، به نوشته روزنامه، یادآور زخمهای استعمار برای سوریها و لبنانیها است و نادیدهگرفتن رنجهای تاریخی آنان تلقی میشود.
بر اساس این گزارش، آنچه باراک «دیپلماسی سریع» مینامد، عملاً به عاملی انفجاری در منطقهای بحرانزده تبدیل شده و به جای کاهش تنشها، بر بیثباتی افزوده است.
حماس در نقطه عطف تاریخی
در همین حال، روزنامه «فایننشال تایمز» گزارش داده است که گروه اسلامگرای حماس، از گروههای شبهنظامی تحت حمایت رژیم ایران، پس از دو سال جنگ ویرانگر در غزه اکنون در برابر یک انتخاب وجودی قرار دارد: پذیرش طرح آتشبس پیشنهادی دونالد ترامپ که شامل خلع سلاح و کنار گذاشته شدن کامل این گروه از اداره غزه است، یا رد آن و ادامه جنگی که موجب تضعیف شدید توان نظامی و رهبریاش شده است.
تحلیلگران برآورد میکنند که حماس بخش عمده توان نظامی و فرماندهان میدانی خود را از دست داده و تنها «عزالدین الحداد» از نسل رهبران پیشین باقی مانده است. با این حال، این جنبش همچنان قادر به ادامه نبرد به شیوه جنگ چریکی است و از خشم نسل جوان فلسطینی علیه اسرائیل نیرو میگیرد، هرچند که این نیروها از نظر آموزش و تجربه ضعیفترند.
به نوشته فایننشال تایمز، دیپلماتهای منطقهای هشدار دادهاند که در صورت رد طرح، حماس با انزوای بیشتر و حتی از دست دادن حمایت برخی کشورهای عربی روبهرو خواهد شد. یکی از میانجیگران عربی این وضعیت را چنین توصیف کرده است: «فشارها بر حماس برای پذیرش طرح بسیار سنگین است، حتی اگر شرایط آن دشوار باشد.»
با این حال، ناظران تردید دارند که حماس با پذیرش این طرح از صحنه سیاسی حذف شود. این گروه همچنان محبوبترین جریان در غزه به شمار میرود و دارای شبکههای اجتماعی و سیاسی گسترده در کرانه باختری و برخی کشورهای منطقه است.
به این ترتیب، در حالی که دیپلماسی تام باراک به عاملی برای تشدید بحرانهای خاورمیانه تبدیل شده، حماس نیز در برابر آزمونی تاریخی قرار گرفته است؛ آزمونی که میتواند مسیر آینده غزه و موازنه سیاسی در کل منطقه را رقم بزند.
