در رویدادی کمسابقه، احمد الشرع (أبومحمد الجولانی) رئیس دولت انتقالی سوریه، روز دوشنبه (۱۰ نوامبر) در کاخ سفید با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا دیدار کرد. این نخستین دیدار رسمی یک رئیسجمهور سوری با رهبر آمریکا از سال ۱۹۴۶ تاکنون به شمار میرود.
همزمان با برگزاری این نشست، وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرد که تحریمهای موسوم به «سزار» علیه سوریه بهطور موقت تعلیق شده است. بر اساس این بیانیه، تنها بخشی از این تحریمها که به مبادلات مرتبط با روسیه و ایران مربوط میشود، همچنان پابرجا خواهد ماند.
ترامپ پس از دیدار با شرع گفت: «رئیسجمهور جدید سوریه را دوست دارم. ما با یکدیگر تفاهم خوبی داریم و برای موفقیت سوریه هر آنچه بتوانیم انجام خواهیم داد.»
به گفتهی وزارت خارجه دولت انتقالی سوریه، دو طرف در چارچوب «توافق ۱۰ مارس» بر سر ادغام نیروهای سوریه دموکراتیک (ق.س.د) در ساختار ارتش سوریه و نیز پیشرفت در مسیر دستیابی به توافق امنیتی میان سوریه و اسرائیل به تفاهم رسیدهاند.
تعلیق تحریمها و پیوستن سوریه به ائتلاف ضد داعش
منابع آمریکایی گزارش دادهاند که در جریان این دیدار، توافقی دربارهی پیوستن رسمی سوریه به ائتلاف بینالمللی ضد داعش به رهبری آمریکا در دست بررسی است.
همچنین، قرار است در حاشیه این سفر، پنجمین دور مذاکرات میان سوریه و اسرائیل در خاک آمریکا برگزار شود. واشنگتن امیدوار است تا پایان سال جاری میلادی، توافقی امنیتی میان دو کشور حاصل شود.
پیشزمینه سفر احمد شرع
احمد شرع شامگاه شنبه وارد واشنگتن شد و در نخستین دیدارهای خود با کریستالینا جورجیِوا، رئیس صندوق بینالمللی پول و نیز نمایندگان چند سازمان سوری مقیم آمریکا گفتوگو کرد.
پیش از برگزاری دیدار با ترامپ، ایالات متحده دو روز زودتر نام شرع را از فهرست جهانی تروریسم خارج کرده بود و شورای امنیت سازمان ملل نیز تحریمهای بینالمللی علیه او را لغو کرده بود.
ترامپ و شرع پیشتر در ۱۴ مه در عربستان سعودی دیدار کرده بودند و شرع در ۱۵ اکتبر نیز به مسکو رفته و با ولادیمیر پوتین گفتوگو کرده بود.
اظهارات شرع در گفتوگو با شبکه فاکسنیوز
رئیس دولت انتقالی سوریه در گفتوگویی اختصاصی با شبکه «فاکسنیوز»، به پرسشهای مختلفی پاسخ داد.
در مورد گذشته خود در القاعده و حملات ۱۱ سپتامبر، شرع در پاسخ به فاکس نیوز: «در زمان آن حمله من ۱۹ سال داشتم و القاعده در کشورم حضور نداشت. دربارهی موضوعی که ربطی به من ندارد سؤال میکنید. ما برای هر غیرنظامی که در جنگها کشته شده سوگواری میکنیم و از رنج مردم آگاهیم.»
در پاسخ به سوالی در خصوص مبارزه با داعش، احمد شرع مدعی شد: «در دهه گذشته جنگهای بسیاری علیه داعش داشتهایم، قربانیان زیادی دادهایم و درد فراوانی تحمل کردهایم. حضور نظامی آمریکا در سوریه دلایلی دارد، اما از این پس باید در هماهنگی با دولت سوریه باشد. باید درباره این مسائل گفتوگو کنیم و به توافقی مشترک برسیم.»
احمد شرع درباره سرنوشت روزنامهنگار آمریکایی «آستین تایس» که از سال ۲۰۱۲ در سوریه ناپدید شده است، گفت: «در جنگ سوریه بیش از ۲۵۰ هزار نفر ناپدید شدهاند. من با مادر تایس دیدار کردم؛ زنی فوقالعاده قوی است. او با مادرم نیز ملاقات داشت و هر دو تجربه مشترکی از دردِ از دست دادن و امید به بازگشت داشتند. من تمام تلاش خود را برای روشن شدن سرنوشت فرزند او و دیگر ناپدیدشدگان انجام خواهم داد.»
در مورد پیوستن سوریه به توافقهای ابراهیم با اسرائیل، شرع گفت: «شرایط سوریه با دیگر کشورهایی که آن توافقها را امضا کردند متفاوت است. ما همسایهی اسرائیل هستیم و از سال ۱۹۶۷، بلندیهای جولان در اشغال اسرائیل است. شاید دولت ترامپ بتواند در بازگشت به توافق ۱۹۷۴ یا رسیدن به یک توافق امنیتی میان دو کشور نقش داشته باشد.»
همزمانی دیدار فیدان با سفر شرع
در حالی که این دیدار تاریخی در واشنگتن جریان داشت، هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه نیز در آمریکا حضور داشت. هنوز مشخص نیست آیا دیداری میان هیئتهای ترکیه و سوریه در حاشیه سفرهایشان انجام خواهد شد یا نه.
دیدار احمد شَعره با دونالد ترامپ را میتوان نقطهی عطفی در مسیر بازگشت سوریه به عرصهی روابط بینالمللی دانست. تعلیق تحریمهای سزار، احتمال پیوستن دمشق به ائتلاف ضد داعش، و مذاکرات امنیتی با اسرائیل، نشانههایی از تغییر عمیق در سیاست خارجی سوریه پس از سالها انزوا به شمار میرود.
