روسیه یکی از بزرگترین حملات هوایی خود را از زمان آغاز جنگ علیه اوکراین انجام داده است. مقامهای اوکراینی میگویند بیش از ۴۰ موشک و صدها پهپاد به سوی اهدافی در سراسر کشور شلیک شده و دستکم سه نفر کشته و دهها نفر زخمی شدهاند.
مقامها میگویند این حملات زیرساختهای انرژی، مراکز شهری و مناطق غیرنظامی را هدف گرفته است. در پی این حملات، لهستان جتهای جنگندهٔ خود را به پرواز درآورد و سامانههای دفاع هوایی را در حالت آمادهباش کامل قرار داد. ورشو میگوید این اقدام بهدلیل «حفاظت پیشگیرانه از حریم هوایی» نزدیک مرز با اوکراین انجام شده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در واکنش گفت روسیه «عمداً غیرنظامیان و زیرساختهای حیاتی» را هدف میگیرد و خواستار سامانههای دفاع هوایی بیشتر از سوی متحدان غربی شد. او افزود «هیچیک از این حملات ضرورت نظامی ندارد» و تأکید کرد که حملات امدادرسانی در چندین منطقه را مختل کرده است.
اوضاع در میدان نبرد
حملات جدید در حالی انجام میشود که نبرد در شرق اوکراین شدت گرفته است. زلنسکی گفت نیروهایش در روزهای اخیر ۸۷ حملهٔ روسیه را دفع کردهاند. در مقابل، روسیه مدعی تصرف دو روستای کوچک در نزدیکی پوکرویسک و در جنوب در منطقهٔ زاپوریژیا شده است؛ ادعاهایی که اوکراین رد میکند.
پوکرویسک بهعنوان یک مرکز لجستیکی کلیدی در شرق، محل تمرکز نیروهای دو طرف است. اوکراین میگوید ضدحملات در این منطقه ادامه دارد.
واکنش لهستان و ناتو
فرماندهی عملیاتی لهستان اعلام کرد هواپیماهای جنگی لهستانی و متحدان ناتو را در آسمان خود به پرواز درآورده و سامانههای راداری و دفاع هوایی را به بالاترین سطح آمادهباش رسانده است. این مأموریت چند ساعت پس از آغاز حملات روسیه در نزدیکی مرز غربی اوکراین انجام شد و بهگفتهٔ مقامهای لهستانی، هیچ نقض حریم هوایی ثبت نشده است.
سخنگوی وزارت دفاع لهستان گفت «این اقدام برای حفاظت از آسمان و مردم ماست.» در بروکسل نیز مقامهای ناتو بر ضرورت «هوشیاری بیوقفه» اعضا تأکید کردند.
چند روز پیش سه جنگندهٔ میگ-۳۱ روسیه به مدت ۱۲ دقیقه وارد حریم هوایی استونی بر فراز خلیج فنلاند شدند. جنگندههای اف-۳۵ ایتالیایی که در قالب مأموریت ناتو گشتزنی میکردند، این هواپیماها را رهگیری کردند. استونی و اتحادیهٔ اروپا اعتراض رسمی خود را به مسکو اعلام کردند، اما وزارت دفاع روسیه ادعا کرد پروازها مطابق قوانین بینالمللی انجام شده است.
واکنشها در آمریکا و اروپا
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، دربارهٔ این رویدادها ابراز نگرانی کرد و گفت «وقتی چنین اتفاقی میافتد خوشم نمیآید. ممکن است مشکلات بزرگی ایجاد کند.»
اتحادیهٔ اروپا نیز در حال بررسی نوزدهمین بستهٔ تحریمی علیه مسکو است. اورزولا فوندرلاین، رئیس کمیسیون اروپا، پیشنهاد داده است واردات گاز طبیعی روسیه تا ژانویهٔ ۲۰۲۷ بهطور کامل ممنوع شود تا درآمدهای سوختهای فسیلی کرملین کاهش یابد. زلنسکی این طرح را ستود و گفت چنین اقداماتی میتواند فشار اقتصادی بیشتری بر مسکو وارد کند.
در همین حال، اوکراین از آغاز صادرات تسلیحات مازاد تولید داخلی خود خبر داده است. زلنسکی گفت این اقدام برای تأمین مالی صنعت دفاعی کشور انجام میشود و اوکراین «برخی از تسلیحات را بیش از نیاز کنونی خود در اختیار دارد.»
پیامدهای گستردهتر
کارشناسان میگویند افزایش حملات پهپادی و موشکی روسیه یادآور حملات زمستانی سالهای گذشته به شبکهٔ برق اوکراین است و میتواند برای تضعیف روحیهٔ غیرنظامیان در آستانهٔ زمستان طراحی شده باشد.
رهبران اروپایی قرار است هفتهٔ آینده در بروکسل گرد هم بیایند تا دربارهٔ افزایش کمکهای نظامی و اقتصادی به اوکراین گفتوگو کنند. در شرایطی که آسمان شرق اروپا به نقطهای حساس تبدیل شده است، بسیاری هشدار میدهند یک خطای محاسباتی میتواند دامنهٔ درگیری را گسترش دهد.
