کمیته اطلاعات و امنیت پارلمان بریتانیا (ISC) در گزارشی هشدار داده است که تهدیدهای ایران علیه مخالفان در خاک بریتانیا، از جمله طرحهای ترور، از نظر وسعت و شدت با اقدامات روسیه قابل مقایسه است.
این گزارش که روز پنجشنبه منتشر شد، به تلاشهای جمهوری اسلامی برای ارعاب و حذف مخالفان ایرانی در بریتانیا پرداخته و بهویژه نسبت به تهدیدهای فیزیکی علیه روزنامەنگاران و کارکنان رسانههای فارسیزبان هشدار داده است.
کوان جونز، رئیس کمیته، ایران را «تهدیدی گسترده، مداوم و غیرقابل پیشبینی» توصیف کرده و بر استفاده تهران از «تاکتیکهای تهاجمی» تأکید کرده است.
بر اساس یافتههای این گزارش، بریتانیا پس از آمریکا و عربستان سعودی، سومین هدف اصلی حملات سایبری وابسته به ایران است؛ حملاتی که زیرساختهای حیاتی از جمله بخش مالی و تأسیسات انرژی را هدف گرفتهاند.
به گفته یکی از شاهدان، تمرکز دولت بریتانیا بر برنامه هستهای ایران، موجب نادیدهگرفتن تهدیدهای فوریتر شده است.
گزارش فعلی بر مبنای شواهدی تهیه شده که تا اوت ۲۰۲۳ گردآوری شدهاند و وقایع اخیر، از جمله بازداشت پنج ایرانی در ماه مه ۲۰۲۴ به ظن برنامهریزی برای انجام حمله تروریستی در خاک بریتانیا، در آن لحاظ نشده است.
در بخشی دیگر از گزارش به نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در عملیات اطلاعاتی و تهدیدآمیز اشاره شده و آمده است افرادی که در چارچوب «نفوذ خارجی» برای ایران فعالیت میکنند، ملزم به ثبت رسمی فعالیتهای خود در بریتانیا هستند، و در غیر این صورت ممکن است با مجازات حبس روبرو شوند.
این کمیته همچنین از تعلل دولت در قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی انتقاد کرده است.
کمیته ISC همچنین تأکید کرده که جمهوری اسلامی با استفاده از روشهای نامتقارن و شبکههای نیابتی در منطقه، حفظ بقای خود را در اولویت قرار داده است.
به گفته رئیس MI5، از سال ۲۰۲۲ دستکم ۲۰ توطئه مرگبار با حمایت ایران در بریتانیا خنثی شده است.
در این گزارش، از رویکرد «مدیریت بحران» دولت بریتانیا در قبال تهدیدات تهران انتقاد شده و آمده است که این سیاست مانع از اقدامات پیشگیرانه مؤثر شده است.
یافتههای این گزارش قرار است به تحقیقات جاناتان هال، بازرس ویژه ضدتروریسم، کمک کند. این تحقیقات در پی افزایش نگرانیها از تروریسم مورد حمایت دولتها در ماه مارس آغاز شد.
دان جارویس، وزیر امنیت، در واکنش به این گزارش گفت: «استراتژی ایران، ایجاد رعب و خاموشکردن صداهای مخالف است» و از هدفگیری مخالفان، رسانهها و حتی چهرههای یهودی و اسرائیلی در سطح جهانی سخن گفت.
کمیته پارلمانی همچنین خواستار تدوین یک راهبرد جامع برای مقابله با تهدیدهای فزاینده جمهوری اسلامی شده است.
در واکنش به این گزارش، سفارت جمهوری اسلامی ایران در بریتانیا اتهامات مطرحشده را «بیاساس، سیاسی و خصمانه» خوانده و قاطعانه آنها را رد کرده است.
در همین رابطە، نهادهای امنیتی در سراسر اروپا طی سالهای اخیر بارها نسبت به تلاشهای ایران برای تعقیب، ارعاب و حتی حذف فیزیکی مخالفان سیاسی در خاک کشورهای اروپایی ابراز نگرانی کردهاند.
به گفته کارشناسان، این اقدامات ایران بخشی از راهبرد گستردهتری است که هدف آن سرکوب صدای منتقدان در خارج از مرزهای ایران و ایجاد جو ترس و ناامنی در میان جوامع مهاجر است؛ راهبردی که به باور بسیاری، نهتنها امنیت داخلی کشورهای اروپایی را به چالش میکشد، بلکه روابط دیپلماتیک با تهران را نیز پیچیدهتر کرده است.
