تنش میان ایالات متحده و ونزوئلا وارد مرحله تازهای شده است. مقامهای آمریکایی اعلام کردهاند که به دستور دونالد ترامپ، محاصره دریایی نفتکشهای تحریمشده مرتبط با ونزوئلا با شدت بیشتری ادامه خواهد یافت.
پیت هگست، وزیر جنگ آمریکا، با بازنشر ویدیویی از توقیف دوباره یک نفتکش در نزدیکی سواحل ونزوئلا تأکید کرد که این اقدامات بخشی از سیاست اعلامشده ترامپ برای فشار حداکثری بر دولت نیکلاس مادورو است.
به گفته هگست، این محاصره تا زمانی ادامه مییابد که «بنگاه مجرمانه مادورو» همه داراییهای مصادرهشده یا بهگفته واشنگتن «سرقتشده» آمریکا را بازنگرداند.
هگست اعلام کرد عملیات رهگیری دریایی در چارچوب برنامهای موسوم به «عملیات نیزه جنوبی» و با مشارکت وزارت جنگ آمریکا، گارد ساحلی و شرکای منطقهای انجام میشود. او هدف این عملیات را «برچیدن شبکههای مجرمانه غیرقانونی، جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و قطع منابع مالی فعالیتهای غیرقانونی» عنوان کرد و افزود که آمریکا اجازه نخواهد داد «خشونت، مواد مخدر و هرجومرج» بر نیمکره غربی مسلط شود.
کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی آمریکا نیز تأیید کرده است که گارد ساحلی ایالات متحده یک نفتکش را در آبهای بینالمللی توقیف کرده؛ کشتیای که بنا بر ادعای مقامهای آمریکایی، آخرین بار در ونزوئلا پهلو گرفته بود.
دولت ونزوئلا در واکنش به این اقدام، توقیف نفتکش را «دزدی دریایی بینالمللی» خوانده و آن را نقض آشکار حقوق بینالملل و آزادی کشتیرانی توصیف کرده است.
وزارت خارجه ونزوئلا در بیانیهای رسمی اعلام کرد که این کشور تمامی گزینههای حقوقی و دیپلماتیک، از جمله طرح شکایت در شورای امنیت سازمان ملل متحد و دیگر نهادهای بینالمللی را در دستور کار قرار داده است.
نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، هشدار داده که این اقدامات بدون پاسخ نخواهد ماند و آمریکا را به تلاش برای تضعیف حاکمیت ملی ونزوئلا و فشار برای تغییر رژیم متهم کرده است.
این تحولات در حالی رخ میدهد که آمریکا طی هفتههای اخیر حضور نظامی خود را در منطقه کارائیب و اطراف ونزوئلا بهطور محسوسی افزایش داده است. مقامهای آمریکایی گفتهاند این دومین توقیف نفتکش در مدت کوتاهی است و بخشی از کارزار گستردهتر واشینگتن علیه آنچه «شبکههای انتقال نفت تحریمشده» مینامد، به شمار میرود.
به گفته آمریکا، درآمد حاصل از این صادرات نفتی برای تأمین مالی «تروریسم مواد مخدر» و فعالیتهای غیرقانونی استفاده میشود؛ ادعایی که کاراکاس آن را رد کرده است.
از سال ۲۰۱۹ و پس از اعمال تحریمهای شدید انرژی از سوی آمریکا، ونزوئلا و خریداران نفت این کشور به استفاده گسترده از «ناوگان سایه» روی آوردهاند؛ نفتکشهایی که با تغییر پرچم، خاموش کردن سیستمهای ردیابی و پنهانسازی مسیر، تلاش میکنند تحریمها را دور بزنند.
چین همچنان بزرگترین خریدار نفت ونزوئلا محسوب میشود و بخش عمده صادرات نفت این کشور به پالایشگاههای مستقل چینی میرسد. تحلیلگران هشدار میدهند که ادامه محاصره دریایی و توقیف نفتکشها میتواند نهتنها اقتصاد شکننده ونزوئلا، بلکه عرضه جهانی نفت و قیمتهای بینالمللی انرژی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در مقابل، دولت ترامپ تأکید دارد که این اقدامات بخشی از راهبرد فشار حداکثری برای وادار کردن دولت مادورو به عقبنشینی سیاسی و اقتصادی است.
مادورو پیشتر مدعی شده بود که افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه با هدف سرنگونی دولت او و دسترسی به ذخایر عظیم نفتی ونزوئلا انجام میشود؛ ادعایی که واشینگتن آن را رد کرده است.
با تداوم این روند، به نظر میرسد تقابل میان دو کشور در عرصه دریایی و انرژی وارد مرحلهای پرتنشتر شده و پیامدهای آن میتواند فراتر از مرزهای ونزوئلا گسترش یابد.
