نشستهای امسال مجمع عمومی سازمان ملل متحد صحنه تحولات عمیق در نقشه ائتلافهای بینالمللی است؛ جایی که شکاف میان اروپا و ایالات متحده در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ افزایش یافته و همزمان موج تازهای از شناسایی دولت فلسطین در جریان است، در حالیکه واشنگتن همچنان حمایت نامحدودی از اسرائیل نشان میدهد.
ائتلافهای نوین در سایه سیاستهای ترامپ
به گزارش روزنامه «نشنال» امارات، نشستهای جاری سازمان ملل متحد نشانهای از تغییر موازنههای جهانی دارد. در شرایطی که دولت ترامپ پوشش سیاسی و نظامی کامل برای عملیاتهای اسرائیل در غزه فراهم کرده است، اختلافات اروپا و آمریکا در موضوع فلسطین آشکارتر میشود.
نشست دوحه، بهعنوان نقطهای برای مخالفت با سیاستهای آمریکا و اسرائیل، هرچند بدون نتیجه عملی، نمونهای از این شکاف است. در همین حال، ترامپ وزیر خارجه خود مارکو روبیو را برای اطمینانبخشی به قطر و پیشنهاد تقویت توافقهای دفاعی به منطقه فرستاد. کشورهای عرب منطقه به دنبال تحکیم روابط امنیتی با واشنگتن هستند و عربستان سعودی پیش از دیگران با امضای توافق دفاعی با پاکستان، بُعدی هستهای به معادلات قدرت در منطقه افزوده است.
اروپاییها نیز در مسیر مخالف واشنگتن حرکت میکنند؛ آنها با فشارهای سیاسی و اقتصادی علیه اسرائیل، همچنان بر راهحل دودولتی پافشاری میکنند، ابتکاری که فرانسه و عربستان در سازمان ملل پیگیری میکنند. آمریکا در مقابل، آشکارا از طرح الحاق کرانه باختری پشتیبانی کرده است تا پیام هشدارآمیزی به جامعه جهانی بفرستد.
در سوی دیگر، مصر و اردن همچنان به پیمانهای صلح خود با اسرائیل پایبند ماندهاند، هرچند امنیت ملیشان در معرض تهدید است. در داخل فلسطین نیز، تشکیلات خودگردان به توافق اسلو متعهد مانده و حماس همچنان بر استراتژی گروگانها تکیه دارد؛ امری که وضعیت فلسطینیها را در معادلاتی پیچیده و منجمد نگه داشته است.
امسال همچنین احمد شرع (أبومحمد الجولانی)، رئیس دولت موقت سوریه، برای نخستین بار در سازمان ملل حضور خواهد یافت؛ شخصیتی که با حمایت ترامپ بر سر کار آمده و به نظر میرسد دمشق بیش از گذشته به رویکردی عملگرایانه متمایل شده و از تقابل مستقیم با اسرائیل پرهیز میکند.
در همین حال، اروپا نگران احتمال گسترش جنگی بزرگ در خاک خود به دلیل ادامه جنگ اوکراین است و فشارها بر ترامپ برای توقف نزدیکی به ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، افزایش یافته است. ایران نیز در میانه تردید میان تشدید یا کاهش تنش قرار دارد، چرا که از واکنشهای غیرقابل پیشبینی واشنگتن بیمناک است.
موج تازه شناسایی فلسطین
در آستانه برگزاری نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، سه کشور بریتانیا، کانادا و استرالیا بهطور هماهنگ دولت فلسطین را به رسمیت شناختند. این اقدام که روز یکشنبه اعلام شد، فشارها بر اسرائیل برای توقف بحران انسانی در غزه را تشدید و سه متحد اصلی آمریکا را در تقابل مستقیم با دولت ترامپ قرار داده است.
به گزارش روزنامه «نیویورک تایمز»، انتظار میرود فرانسه و پرتغال نیز به جمع کشورهایی بپیوندند که در حال آمادهسازی برای شناسایی رسمی دولت فلسطین هستند.
این تحول، نخستوزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو را در صحنه بینالمللی بیش از پیش منزوی کرده، هرچند هنوز موفق به توقف عملیات نظامی گسترده اسرائیل در غزه نشده است. این حملات تاکنون دهها هزار قربانی برجای گذاشته و بخشهای وسیعی از نوار غزه را ویران کرده است.
