دولت آفریقای جنوبی اعلام کرده است که درباره ورود غیرمعمول یک هواپیمای چارتر حامل ۱۵۳ فلسطینی از غزه به فرودگاه بینالمللی اولیور تامبو تحقیق خواهد کرد؛ پروازی که بهدلیل نداشتن مهر خروج در گذرنامهها، بیش از ۱۰ ساعت در حالت بلاتکلیف نگه داشته شد.
سیریل رامافوسا، رئیسجمهور آفریقای جنوبی، گفت این افراد در نهایت با «همدلی و دلسوزی» دولت و پس از مداخله یک موسسه خیریه محلی، اجازه ورود یافتند. او تأکید کرد که شرایط خروج این افراد از غزه همچنان نامشخص است و نحوه سوار شدن آنها بر هواپیما «مرموز» بوده است.
نهاد اسرائیلی کوگات اعلام کرده که این گروه پس از تأیید یک کشور ثالث غزه را ترک کردهاند، اما نام آن کشور مشخص نشده است. همزمان سفارت فلسطین در آفریقای جنوبی میگوید این انتقال بدون هماهنگی رسمی انجام شده و سازمانی «ثبتنشده» از شرایط انسانی غزه سوءاستفاده کرده و با جمعآوری پول، سفری «نامنظم و غیرمسئولانه» برای خانوادهها ترتیب داده است.
به گفته مقامهای آفریقای جنوبی، از میان ۱۵۳ مسافر این پرواز، ۲۳ نفر به مقصد دیگر پرواز کردند و ۱۳۰ نفر وارد این کشور شدند. لئون شرایبر، وزیر کشور، توضیح داد که هرچند دارندگان گذرنامه فلسطینی میتوانند بدون ویزا وارد کشور شوند، نبود مهر خروج، بلیت برگشت و نشانی محل اقامت موجب امتناع اولیه شده بود. او گفت که پس از تایید مدارک و اطمینان از اینکه این افراد قصد درخواست پناهندگی ندارند، اجازه ورود داده شد. موسسه خیریه «هدیه بخشندگان» نیز اعلام کرده است که محل اقامت این افراد را فراهم میکند.
رئیسجمهور رامافوسا تأکید کرد که دولت «ارزیابی کاملی» از روند ورود این افراد انجام خواهد داد و نتایج را در اختیار افکار عمومی خواهد گذاشت. این رویداد در حالی رخ میدهد که جامعه مدنی آفریقای جنوبی نیز خواستار بررسی دقیق شرایط خروج این فلسطینیها از غزه شده است.
ورود این گروه بار دیگر توجهها را به رابطه تاریخی آفریقای جنوبی و مسئله فلسطین جلب کرده است. این کشور در دهههای گذشته، بهویژه پس از دوران نلسون ماندلا، از حامیان ثابتقدم آرمان فلسطینیها بوده و از آغاز جنگ غزه، راهپیماییهای گستردهای در همبستگی با فلسطین برگزار کرده است. البته در کنار این حمایتها، تجمعهایی نیز در طرفداری از اسرائیل دیده شده، کشوری که جامعه یهودی قابلتوجهی در آفریقای جنوبی دارد. دولت آفریقای جنوبی در سال ۲۰۲۳ علیه اسرائیل در دیوان بینالمللی دادگستری اقامه دعوا کرد و آن را به «نسلکشی» در غزه متهم ساخت؛ اتهامی که اسرائیل آن را «کاملاً بیاساس» خوانده است.
برای بسیاری از فلسطینیهای تازهوارد، ورود به آفریقای جنوبی پایان دو سال زندگی در میان جنگ بوده؛ یکی از این افراد گفت: «ما هر روز با مرگ روبهرو بودیم… خوششانسیم که امروز در کشوری هستیم که صلح و عدالت را میشناسد.»
