در نشست خبری حزب برابری و دموکراسی خلقها (دمپارتی) در آمَد، بخشهایی از دیدار هیئت این حزب با عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد در زندان امرالی، بازگو شد. اوجالان در این دیدار تأکید کرده است که کوردها در قرن جدید نمیتوانند بدون استاتو باقی بمانند و در صورت نرسیدن به توافق، «بیگزینه نخواهند بود.»
تأکید بر توسعه زبان صلح
این نشست در چارچوب برنامه «روزنامهنگاری صلح» با حضور حدود ۳۰ روزنامهنگار کوردستانی برگزار شد. طیب تمل، معاون ریاست مشترک دمپارتی، مرال دانش بشتاش، سخنگوی مشترک کنگره دموکراتیک خلقها (HDK) و چنگیز چاندر، نماینده آمَد (دیاربکر) در پارلمان، در این نشست بر اهمیت نقش رسانهها در تقویت زبان صلح تأکید کردند.
به گفته برگزارکنندگان، کمیسیونی که در پارلمان برای حل مسئله کورد تشکیل شده، «بزرگترین تجربه شنیدن در تاریخ ترکیه» را رقم زده است. با این حال تأکید شد که حل مسئله کورد تنها با یک کمیسیون ممکن نیست و نیازمند اصلاحات عمیق حقوقی و سیاسی است. مطالبات فوری دمپارتی شامل رسمیتیافتن زبان مادری، پایاندادن به مدیریت قیمسالارانه (گماشتگان دولتی در شهرداریهای شمال کوردستان)، قانونی شدن «حق امید» و بازنگری در قانون ضدترور (TMK) عنوان شد.
اوجالان: بازیهای معاویه فعال است
نمایندگان دمپارتی در این نشست به نقل از اوجالان گفتند: «دولت میخواهد جنگی را که نتوانسته ببرد، بهگونهای نشان دهد که گویی پیروز شده و پ.ک.ک را شکست داده است. ما این سخنان فریبکارانه را نمیپذیریم.» او هشدار داده است که «بازیهای معاویه همچنان فعال است.»
«کوردها بیگزینه نیستند»
اوجالان در آخرین دیدار خود با هیئت امرالی تأکید کرده: «کوردها در قرن جدید دیگر نمیتوانند بیاستاتو بمانند. ما میکوشیم این مسئله را با چهار کشوری که کوردها در آن زندگی میکنند در شرایط برابر حل کنیم. اما اگر چنین نشود، بیگزینه نخواهیم بود.»
طیب تمل در توضیح این دیدگاه گفت: «آقای اوجالان معادله را چنین ترسیم میکند: ۴۰ میلیون کورد یا در ساختارهای سیاسی موجود بهطور برابر نمایندگی میشوند و روند ادغام دموکراتیک پیش میرود، یا ناگزیر به سمت داشتن دولت خود خواهند رفت. گزینه سومی وجود ندارد.»
راهحل برای سوریه و روابط بینالمللی
به گفته تمل، این مدل در سوریه نیز صدق میکند: «یا حکومت دمشق به همان اندازه که عرب، دروزی، سنی و علوی است، به همان اندازه هم کورد خواهد بود، یا مرزهای خودگردانی دموکراتیک پررنگتر میشود و روابط دیپلماتیک بینالمللی توسعه مییابد.» او افزود: «این شامل اسرائیل هم میشود. ما اقدامات اسرائیل در فلسطین را مشروع نمیدانیم، اما کوردها هم حق دارند روابط دیپلماتیک خود را در سطح جهانی گسترش دهند.»
مبارزهای طولانیمدت
تمل تأکید کرد که کمیسیون پارلمان بهتنهایی نمیتواند مسئله کورد را حل کند و این تنها آغاز مسیری طولانی است: «هدف نخست این است که روند از چارچوب انکار، نابودی و کشتار بیرون بیاید و به یک مسیر مشروع تبدیل شود. پس از آن مبارزهای طولانی در عرصه حقوقی، سیاسی و اجتماعی در پیش خواهد بود. کوردها شاید دولت نداشته باشند، اما خواهان دولتی دموکراتیک در سرزمینهای خود هستند.»
