الهام احمد، رئیس مشترک کمیته روابط خارجی اداره خودگردان دموکراتیک شمال و شرق سوریه/روژآوا، در گفتوگویی با سرویس ترکی خبرگزاری بیبیسی تأکید کرد که گفتوگوها با دولت مرکزی سوریه برای ادغام نیروهای سوریه دموکراتیک (هـ.س.د) ادامه دارد و برخلاف گزارشهای منتشرشده، این مذاکرات به بنبست نرسیده است. او همچنین برای نخستینبار تأیید کرد که میان اداره خودگردان و دولت ترکیه، یک کانال ارتباطی باز و مستقیم برقرار است.
این گفتوگو درست چند روز پس از آغاز روند جدید صلح در ترکیه و مراسم نمادین نابودکردن سلاحهای گروهی از گریلاهای حزب کارگران کوردستان(پ.ک.ک) انجام شد؛ روندی که الهام احمد آن را مثبت توصیف کرد و ابراز امیدواری نمود که «این اقدامات با گامهای متقابل همراه شود تا به سود خلق کورد و کل منطقه بینجامد.»
گفتوگو با آنکارا: از سکوت نظامی تا ارتباط مستقیم
الهام احمد در بخشی از این مصاحبه، برای نخستینبار وجود یک ارتباط مستقیم میان آنکارا و اداره خودگردان را تأیید کرد. او گفت: «میان ما و دولت ترکیه، یک کانال ارتباطی باز وجود دارد. در این کانال، درباره شمال و شرق سوریه، مسئله کوردها، آینده سیاسی سوریه و همچنین نگرانیهای ترکیه گفتوگو میشود. البته این کانال در حال حاضر بیشتر جنبه هماهنگی دارد.»
وی همچنین از وضعیت نسبتاً آرام در مناطق تحت کنترل اداره خودگردان دموکراتیک استقبال کرد، اما افزود: «برای حل ریشهای مسائل، به هماهنگی و گفتوگوی بیشتری با ترکیه نیاز داریم؛ بهویژه درباره حضور نظامی ترکیه در خاک سوریه و موضوعات امنیتی که دغدغه هر دو طرف است.»
احمد تأکید کرد که اگر از سوی ترکیه دعوت شود، «بیهیچ تردیدی» به آنکارا سفر خواهد کرد.
«در سوریه بحث خلع سلاح نیست؛ ادغام در ساختار دولتی هدف ماست»
در حالیکه ترکیه خواستار خلع سلاح یگانهای مدافع خلق (ی.پ.گ) و نیروهای هـ.س.د است، الهام احمد گفت که شرایط سوریه با ترکیه متفاوت است.
او اظهار داشت: «ما در جامعه سوریه نقش و جایگاهی منحصربهفرد داریم. مبارزه ما علیه داعش ویژگی خاص خود را دارد و این تهدید همچنان ادامه دارد. از همین رو، آنچه برای ما مطرح است، ادغام ساختاری در دولت سوریه است، نه خلع سلاح.»
وی افزود که فقدان قانون اساسی دائم، بیثباتی امنیتی و نبود ساختار یکپارچه نظامی در سوریه، دلیل دیگری برای ادامه فعالیت ساختار دفاعی کنونی است، و تأکید کرد: «هـ.س.د میتواند به بخشی مؤثر از ارتش ملی سوریه تبدیل شود و نقشی اساسی در تأمین امنیت و ثبات ایفا کند.»
مذاکرات با دمشق؛ از توافق ۸بندی تا اختلافنظر طبیعی
الهام احمد در پاسخ به شایعات مربوط به فروپاشی مذاکرات با دمشق گفت: «مذاکرات متوقف نشدهاند. ما در ۱۰ مارس یک توافقنامه ۸بندی با دولت سوریه امضا کردیم که هدف آن ادغام نیروهای هـ.س.د در ارتش سوریه و ایجاد پیوندهای اجرایی میان مناطق خودگردان و دولت مرکزی است. در چارچوب همین توافق، روز ۹ ژوئیه در دمشق دیداری میان طرفین برگزار شد.»
وی ضمن رد ادعای شکست مذاکرات، خاطرنشان کرد: «در هر روند مذاکرهای، اختلافنظر طبیعی است. ما سوریها سالهاست با هم وارد گفتوگو نشدهایم و این مسیر نیازمند صبر و درک متقابل است.»
او تأکید کرد که درباره مسائل کلانی چون تمامیت ارضی سوریه و وحدت دولت، توافق وجود دارد، اما برای رسیدن به تفاهم بر سر جزئیات، گفتوگوهای فشردهتری لازم است.
درباره مدل ادغام چه میگوید؟
الهام احمد در پاسخ به این سؤال که مدل پیشنهادی اداره خودگردان برای ادغام در ساختار دولت سوریه چیست، گفت: «ما هیچگاه بهدنبال ساختار جایگزین نبودهایم. خواست ما ادغامی واقعی در ارتش و نهادهای کشوری است، اما در چارچوبی دموکراتیک. معتقدیم باید مدل حکمرانی غیرمتمرکز تقویت شود؛ مدلی که در آن، قدرت صرفاً در دستان وزارتخانههای مرکزی نباشد و مناطق مختلف، در تصمیمگیری و اداره امور خود مشارکت واقعی داشته باشند.»
وی افزود که این الگو، «همزیستی مشترک» را ممکن میسازد و حقوق زنان و اقلیتها را تضمین میکند.
پاسخ به انتقاد آمریکا: ما شتاب داریم، نه واشنگتن
در پی نشست دمشق، تام باراک، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، گفته بود که واشنگتن از تشکیل کشور کوردی مستقل حمایت نمیکند و اگر طرفین نتوانند توافق کنند، «آمریکا دیگر نقش میانجی را ادامه نخواهد داد.»
الهام احمد در واکنش به این سخنان گفت: «این نخستینبار است که دولت آمریکا با چنین مسئولیتی وارد پرونده سوریه میشود. تلاشهای آمریکا و فرانسه قابل قدردانی است. اما صادقانه بگویم، ما سوریها بیش از آنها در فشار و شتاب هستیم. مردم ما خستهاند؛ از جنگ، آوارگی و بلاتکلیفی.»
او تأکید کرد که باید در ارتباط مداوم با نماینده آمریکا باشند تا از بروز سوءتفاهم جلوگیری شود.
«خواهان حکمرانی غیرمتمرکزیم»
در پاسخ به این پرسش که آیا اداره خودگردان بهدنبال تشکیل دولت مستقل کوردی است، الهام احمد گفت: «مدل ملت–دولت دیگر پاسخگو نیست. امروز جهان به سمت ساختارهایی پیشرفتهتر حرکت میکند که در آن، حقوق فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی همه اقوام و فرهنگها تضمین شده باشد. آنچه ما پیشنهاد میکنیم، شکلگیری نظامی غیرمتمرکز در چارچوب تمامیت ارضی سوریه است.»
او در پایان گفت که آنچه خواهانش هستند، «نظامی مبتنی بر خودمدیریتی محلی» است که در آن، همه جوامع منطقه نماینده داشته باشند و بتوانند در تصمیمگیری مشارکت واقعی داشته باشند.
