همزمان با گسترش اعتراضات معیشتی در ایران و افزایش فشارهای اقتصادی بر شهروندان، رسانههای نزدیک به حاکمیت و دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی، دو روایت کاملاً متفاوت اما همزمان را به افکار عمومی داخلی و خارجی عرضه کردهاند؛ روایتی امنیتی در داخل و پیامی دیپلماتیک در خارج.
روزنامه «کیهان»، وابسته به دفتر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در واکنش به سومین روز اعتراضات مردم و بازاریان نسبت به گرانی و افزایش قیمتها، این تحرکات را در چارچوب «سناریوی فشار خارجی» تحلیل کرده و مدعی شده است که همزمانی اعتراضات با سفر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به آمریکا «اتفاقی نیست».
این روزنامه در گزارش خود نوشته است: «در شرایط کنونی، هر آشوب خیابانی میتواند بهانهای برای فعالسازی فشار خارجی باشد» و افزوده که «موجسواری روی تحرکات بازار همزمان با سفر نتانیاهو به آمریکا، تصادفی نیست».
کیهان با تأکید بر روایت رسمی از نقش تاریخی بازار، هرگونه ناآرامی با عنوان اعتراضات بازاریان را به «نفوذیها و تحریک نیروهای بیرونی» نسبت داده است.
در ادامه، این رسانه حکومتی ادعا کرده که تهدیدها و مواضع آمریکا و اسرائیل ناشی از «انسجام و اتحاد ملت ایران» است و مردم ایران قادرند میان «اعتراض بهحق» و «آشوب طراحیشده دشمن» تمایز قائل شوند؛ ادعایی که در حالی مطرح میشود که محور اصلی اعتراضات، فشار اقتصادی و معیشتی بوده است.
در نقطه مقابل این روایت امنیتی، روزنامه «آرمان امروز» همزمان گزارشی منتشر کرده که از نشانههای یک تحرک دیپلماتیک تازه میان ایران و غرب خبر میدهد. این گزارش بر پایه یادداشتی از عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در روزنامه گاردین تهیه شده است.
عراقچی در این یادداشت اعلام کرده که میان «دوستان مشترک ایران و آمریکا» آمادگی بیسابقهای برای تسهیل گفتوگوها و تضمین اجرای نتایج هرگونه مذاکره احتمالی شکل گرفته است.
او تأکید کرده که ایران از مذاکرات جدی برای دستیابی به یک «توافق منصفانه» مبتنی بر احترام و منافع متقابل هراسی ندارد.
همزمان، گزارشها از تلاش میانجیگرانی چون عمان، قطر و مصر برای پیشبرد مذاکرات هستهای و نیز گفتوگوهای مرتبط با آتشبس در غزه حکایت دارد؛ تحرکاتی که میتواند به گشایش نسبی در روابط تهران و غرب منجر شود.
با این حال، این سیگنالهای دیپلماتیک در فضایی منتشر میشود که تنش لفظی میان تهران و واشنگتن همچنان بالاست.
عراقچی در نامهای به وزیران خارجه دیگر کشورها، اظهارات اخیر دونالد ترامپ علیه جمهوری اسلامی را «نقض فاحش حقوق بینالملل» توصیف کرده و هشدار داده که ایران در برابر هرگونه تعرض، پاسخی «قاطع و پشیمانکننده» خواهد داد.
ترامپ نیز روز دوشنبه، در حضور بنیامین نتانیاهو، اعلام کرده بود که در صورت ادامه برنامه موشکی یا هستهای ایران، آمریکا از اقدام نظامی حمایت خواهد کرد؛ تهدیدی که در کنار تلاشهای میانجیگرانه، فضای دیپلماتیک را بیش از پیش پیچیده کرده است.
