عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، به مناسبت ۲۵ نوامبر، روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، پیامی منتشر کرده و در آن تأکید کرده است که «هیچ تحول اجتماعی بدون آزادی زنان به انقلاب واقعی تبدیل نخواهد شد».
اوجالان در این پیام، خشونت و تبعیض علیه زنان را ادامه یک «حمله تاریخی» توصیف کرده که به گفته او، از اولین مراحل شکلگیری تمدن آغاز شده و در قالب نظامهای طبقاتی، دولتمحور و روابط مردسالارانه تثبیت شده است.
تحلیل تاریخی اوجالان از خشونت مبتنی بر جنسیت
اوجالان در پیام خود، ریشه خشونت علیه زنان را «انقلاب متقابلی» میداند که بهزعم او، با به بردگی کشیدن زن و تخریب جایگاه اجتماعی او آغاز شد.
او میگوید نظامهای تمدنی از سومر تا امروز، با ایجاد ساختارهای مردسالارانه، زنان را به «ماده خام سرمایهداری» بدل کردهاند؛ ساختاری که در آن بدن، شخصیت و حتی ذهنیت زن تحت سلطه قرار میگیرد.
به گفته اوجالان، «تا زمانی که این واقعیت دیده نشود، هیچ گامی برای آزادی امکانپذیر نیست» و خشونت خانوادگی، قتل زنان و فشارهای مردسالاری «ادامه همان ساختار تاریخی» است.
نقد سرمایهداری و ژرفتر شدن بردگی زنان
او در بخش دیگری از پیام خود تأکید میکند که سرمایهداری معاصر، «بردگی زن را عمیقتر» کرده و زن را به «ابزار بازار» تبدیل کرده است.
به باور اوجالان، بسیاری از نمادهای پیرامون زنان، از زیورآلات تا برخی جنبههای فرهنگی، «نشانههای تاریخی بردگی» هستند که باید بازخوانی و نقد شوند.
ضرورت سازماندهی برای آزادی زنان
اوجالان در پیام خود تصریح میکند که آزادی اجتماعی بدون آزادی زنان ممکن نیست و هر جنبش سیاسی یا اجتماعی که این موضوع را در مرکز کار خود قرار ندهد، «به انقلاب واقعی منجر نخواهد شد».
او درباره روابط میان زن و مرد نیز میگوید بخش بزرگی از فعالیتهای فکری و نظری او به «تحلیل سلطه مردانه» و تعریف «جامعهشناسی آزادی» اختصاص داشته است.
تأکید بر پیشگامی زنان
اوجالان در پایان پیام خود میگوید آزادی راهی دشوار است، اما زنان باید با شجاعت آن را پیش ببرند: «برای خارج کردن خنجر سلطه مردانه که به پشت بشریت فرو رفته است و ساختن یک زندگی آزاد و دموکراتیک، زن باید پیشگامی کند.»
متن کامل پیام عبدالله اوجالان:
«جامعه یک ساختار طبقاتی تکلایه نیست، جامعه عرصهای از مبارزه مبتنی بر جنسیت است، تاریخی است و از لایههای متعددی تشکیل شده است. مشکل اولیه و بزرگترین مشکل بشریت، انقلاب متقابل است که با به بردگی کشیدن زن آغاز شد و به اجتماعی شدن ساخته شده حول زن حمله کرد. خشونت درون خانواده، قتل زنان و فشار مردسالاری موجود، همگی نشانهها و ادامه این حمله تاریخی هستند. ساختار کلاسیک (طبقاتی) که به کمونالیته (اشتراکی بودن) و اجتماعی بودن حول زن حمله کرد، بعدها در مزوپوتامیا به شورای خدایان، راهبان سومری و از آنجا به فراعنه و پادشاهان تبدیل شد و بدین ترتیب فشار مردسالاری بر جامعه را دائمی کرد.
در این دوره، زن ارزشمندترین ماده خام سرمایهداری است. بدن او فروخته میشود، شخصیت او به بازار عرضه میگردد. زنی که روحش نیز توسط مرد اشغال شده، با این خنجر بردگی زندگی میکند که ذهن مردسالار به پشت او فرو کرده است. سلسله مراتب اجتماعی با سلطه مردانه که توسط هزاران سال جنگ تمدن ایجاد شده، خشونت و جنگ را با خود به ارمغان میآورد. تمدن مردانه که با دولت، زبان، تولید، بدن زن و سپس جامعه را از او گرفت. تا زمانی که این واقعیت دیده نشود، هیچ گامی برای آزادی نمیتوان برداشت.
وضعیت پرمسئلهای که سیستم سلطه مردانه در وجود زنان ایجاد کرده است، باید فهمیده و حل شود. هنگامی که انسان به قتل زنان، خشونت درون خانواده، خشونت علیه زن و استثمار ناشی از تبعیض توجه کند، آنگاه سطح بردگی بسیار فراتر و بالاتر از تصورات است. زن به طور کامل مصادره شده است. واقعیت او وارونه شده است. آن زیورآلاتی که زنان برای آرایش و زیبایی به خود میآویزند، آن حلقههایی که به بینی خود میزنند، همگی نشانههای بردگی هستند که از تاریخ به ارث رسیدهاند. در چارچوب مدرنیته سرمایهداری، بردگی زن عمیقتر شده و سیستم، زن را به ابزاری برای بازار و آرایش تبدیل کرده است. برای رهایی از این بردگی نظاممند، به تعمق و سازماندهی بزرگ برای آزادی نیاز است.
هیچ یک از گامهای آزادی اجتماعی، تا زمانی که آزادی زن را مبنای خود قرار ندهد، نمیتواند به یک انقلاب واقعی تبدیل شود. من روابط بین زن و مرد را بسیار خطرناک میبینم. ما آزادی زن را مبنای کار خود قرار دادیم و بر این اساس روابط را ارزیابی کردیم. بخش عمده کارهای ما، کارهای زن است.
مهم است که رابطه و تضاد بین زن و مرد فهمیده شود. ما سلطه مردانه را که مانع آزادی زن شده و زن را به هر شکلی به بردگی میکشد، تحلیل و ارزیابی کردیم. ما جامعهشناسی آزادی را خلق کردیم. واضح است که زن بودن دشوار است و آزادی نیز آسان نیست، اما زن باید این کار را با شجاعت انجام دهد. برای خارج کردن خنجر سلطه مردانه که به پشت بشریت فرو رفته است و ساختن یک زندگی آزاد و دموکراتیک، زن باید پیشگامی کند.
عبدالله اوجالان»
