مطبوعات عربی امروز سه محور اصلی را در صدر عناوین خود قرار دادهاند: هشدار درباره خطر تکرار سناریوی غزه در جنوب لبنان، بازگشت رقابت ژئوپولیتیکی میان ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ برای رهبری نظام جهانی، و تحولات نظامی ـ سیاسی در سودان پس از سقوط شهر فاشر بهدست نیروهای «پشتیبانی سریع».
جنوب لبنان و سایه جنگ غزه
بهنوشتهی روزنامهی «المدن»، ناظران نسبت به احتمال تبدیل جنوب لبنان به نسخهای از شمال نوار غزه هشدار دادهاند. این روزنامه با اشاره به اینکه گشودن جبههای موازی علیه اسرائیل نهتنها مانع از تخریب گسترده غزه نشده بلکه دامنه ویرانی را گسترش داده است، نوشت: «خطر بازتولید الگوی غزه در جنوب لبنان و بالعکس، بیش از هر زمان دیگری واقعی است.»
به باور تحلیلگران، ادامهی تنشهای مرزی میان حزبالله و ارتش اسرائیل، میتواند منطقه را بهسوی جنگی فراگیر سوق دهد که پیامدهای آن از کنترل هر یم از طرفین خارج خواهد بود.
پوتین و «عروسیهای سیاسی» ترامپ
روزنامهی «الشرق الأوسط» در گزارشی مفصل به تغییر موازنه قدرت میان مسکو و واشینگتن پرداخته و نوشته است: «ولادیمیر پوتین پس از جنگ اوکراین بخشی از درخشش سیاسی خود را از دست داده است، در حالی که دونالد ترامپ با بازگشت به کاخ سفید، دوباره صحنه بینالمللی را در دست گرفته است.»
این روزنامه، ترامپ را «قیصر جدید» توصیف کرده که با مجموعهای از تحرکات دیپلماتیک در شرق آسیا – از ژاپن و کرهجنوبی گرفته تا مالزی و چین – در حال بازطراحی نظم جهانی است. الشرق الأوسط این سیاست را «معاملات متقاطع» نامیده که در آن، ترامپ تلاش میکند پروندههای تجاری را با موضوعات امنیتی و سیاسی درهم بیامیزد تا نفوذ آمریکا را تثبیت کند.
در این گزارش آمده است: «ترامپ میخواهد نشان دهد که ایالات متحده همچنان قدرت محوری آسیاست، حتی در میانهی تحولات سریع جهانی.»
سودان: سقوط فاشر و رقابت بر سر توافقهای پنهان
بهنوشتهی «القدس العربی»، نیروهای پشتیبانی سریع در سودان موفق شدهاند کنترل پایگاه «تیپ ششم پیاده» در شهر فاشر را بهدست گیرند و ارتش سودان را به عقبنشینی از محور غربی شهر وادار کنند. همزمان با این تحولات میدانی، مذاکراتی میان نمایندگان دو طرف در واشینگتن با میانجیگری ایالات متحده جریان دارد.
این روزنامه گزارش داده است که دولت خارطوم در تلاش است از پرونده فاشر بهعنوان اهرم فشار برای وادار کردن واشینگتن به تروریستی اعلام کردن نیروهای پشتیبانی سریع استفاده کند، در حالی که آمریکا در پی توافقی راهبردی است تا از نزدیکی سودان به محور روسیه جلوگیری کند. در همین راستا، واشینگتن فشارهایی را بر امارات متحده عربی وارد کرده تا حمایت نظامی و لجستیکی خود از نیروهای پشتیبانی سریع را متوقف کند.
القدس العربی در پایان هشدار داده است که سقوط فاشر میتواند به تشدید شکاف جغرافیایی و سیاسی در سودان منجر شود؛ شکافی که میان دولت نظامیِ تحت کنترل ارتش در شمال و شرق، و نیروهای پشتیبانی سریع در مناطق غربی و جنوبی روزبهروز عمیقتر میشود.
جمعبندی
مطبوعات امروز جهان عرب با وجود تفاوت در حوزههای جغرافیایی مورد بحث، بر محور واحدی تأکید داشتند: بازگشت آشکار بیثباتی به غرب آسیا و رقابت جهانی بر سر شکلدهی نظم جدید. از جنوب لبنان تا خارطوم، و از کرملین تا کاخ سفید، منطقه و جهان در آستانه مرحلهای تازه از بازترسیم موازنهها قرار گرفتهاند.
