امروز چهارشنبە (١٧ سپیامبر) اسرائیل عملیات زمینی گستردهای در شهر غزه آغاز کرده و تانکها و خودروهای زرهپوش را به مناطق پرجمعیت اعزام کردە است. این عملیات در حالی آغاز شد که گزارش سازمان ملل متحد، اسرائیل را به ارتکاب نسلکشی در غزه متهم کرده است؛ اتهامی که دولت اسرائیل به شدت رد کرده است.
ارتش اسرائیل تخمین زده است که بازپسگیری کنترل بزرگترین مرکز جمعیتی غزه ممکن است «چندین ماه» طول بکشد. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اهداف این عملیات را «شکست دشمن و تخلیه جمعیت» توصیف کردە است.
این تهاجم موج جدیدی از آوارگی ایجاد کرده است. ارتش اسرائیل گزارش داده بیش از ۳۵۰ هزار فلسطینی در روزهای اخیر از شهر غزه به سمت جنوب گریختهاند. سازمان ملل تخمین زده است که در پایان اوت حدود یک میلیون نفر در این منطقه زندگی میکردند و بسیاری اکنون در شرایط بحرانی به سر میبرند.
مسیر فرار موقت
اسرائیل برای تسهیل تخلیه غیرنظامیان، مسیر موقتی در خیابان صلاحالدین اعلام کرده است که از ظهر پنجشنبه به مدت ۴۸ ساعت باز خواهد بود. آویچای ادرعی، سخنگوی ارتش، گفت این مسیر برای انتقال امن به مناطق بشردوستانه در جنوب غزه، از جمله بخشهایی از المواسی، ایجاد شده است.
با این حال، سازمانهای امدادی هشدار دادهاند که چنین کریدورهایی حفاظت واقعی کمی ارائه میکنند. پیشتر ساکنان به استفاده از جاده ساحلی رشید هدایت شده بودند، اما شاهدان میگویند این مسیر پر از خانوادههایی است که با وسایل اندک در میان بمبارانها حرکت میکنند.
روایتهای شخصی نیز وضعیت وحشتناک را نشان میدهد. فاطمه الزهرا سهویل، مادری ۴۰ ساله که از آغاز جنگ ۱۹ بار آواره شده، گفته است: «بمباران مانند زلزلهای است که هرگز متوقف نمیشود. نمیدانید خانهتان پابرجاست یا خیر.» او افزود که ماندن در شمال یا رفتن به جنوب هر دو گزینهای پرخطر و پرهزینه هستند.
ابو عبد زقوت، ساکن دیگری، محلههایی را توصیف کرد که به ویرانه تبدیل شدهاند و خانوادهها در میان آوار به دنبال بازماندگان میگردند. او گفت: «جایی برای رفتن نداریم. جنوب پناهگاه نیست، فقط انتظار برای حمله بعدی است.»
افزایش تلفات و بحران انسانی
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد که در ۲۴ ساعت گذشته دستکم ۵۹ نفر کشته و ۳۸۶ نفر زخمی شدهاند. تعداد کل کشتههای فلسطینی در نزدیک به دو سال جنگ به حدود ۶۵ هزار نفر رسیده است. مقامات هشدار دادهاند که آمار واقعی ممکن است بسیار بالاتر باشد، زیرا زیرساختهای پزشکی فروپاشیده و بازیابی اجساد از ویرانهها دشوار است.
کمیسیون تحقیق سازمان ملل، اقدامات اسرائیل در غزه را مصداق نسلکشی دانسته است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، هشدار داد که این تهاجم نشاندهنده تصمیم اسرائیل برای «پیشروی تا پایان» است و عدم آمادگی برای «مذاکره جدی برای آتشبس» را نشان میدهد.
ائتلافی از بیش از ۲۰ سازمان بشردوستانه، از جمله شورای پناهندگان نروژ و نجات کودکان، خواستار «اقدام قاطع» شدند. آنها در بیانیهای نوشتند: «آنچه در غزه شاهد آن هستیم، نه تنها یک فاجعه انسانی بیسابقه است، بلکه به نسلکشی نیز منجر شده است. کشورهای جهان باید از هر ابزار سیاسی، اقتصادی و حقوقی برای مداخله استفاده کنند.»
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت: «تهاجم زمینی اسرائیل وضعیت از پیش ناامیدکننده را بدتر خواهد کرد و به معنای مرگ، تخریب و آوارگی بیشتر است.»
اعتراضات داخلی اسرائیل
در داخل اسرائیل، فشار بر دولت نتانیاهو افزایش یافته است. خانوادههای گروگانهای اسرائیلی و حامیانشان در مقابل اقامتگاه نخستوزیر در اورشلیم تظاهرات کردند و او را به ناکامی در آزادسازی گروگانها متهم کردند. از زمان حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و آغاز جنگ فعلی، حدود ٥٠ گروگان همچنان مفقود هستند.
جامعه بینالمللی اکنون با پنجرهای باریک برای میانجیگری مواجه است و گروههای امدادی خواستار پایان محاصره غزه شدهاند تا کمکهای ضروری به مردم برسد. با ادامه بمبارانها و افزایش آوارگی، هزینه انسانی این درگیری همچنان در حال افزایش است و چشماندازی فوری برای پایان آن دیده نمیشود.
