روزنامهها و رسانههای بینالمللی به پوشش گسترده نشست اضطراری عربی-اسلامی در دوحه پرداختهاند که در بحبوحه تشدید حملات اسرائیل به قطر و سفر وزیر امور خارجه آمریکا به اسرائیل برگزار میشود.
ناظران این نشست را آزمونی برای نقش دیپلماتیک دوحه میدانند، در حالی که اسرائیل و واشنگتن در تلاش برای تثبیت مواضع خود هستند و افکار عمومی عربی و اسلامی منتظر نتایجی عملی در حمایت از مردم فلسطین است.
تشدید تنشها و اهمیت دیپلماتیک نشست دوحه
روزنامههای منتشرشده صبح امروز به بررسی تحولات نشست اضطراری عربی-اسلامی در دوحه پرداخته و بر تنشهای منطقهای و تشدید حملات اسرائیل به قطر تمرکز کردهاند.
روزنامه «الشرق الأوسط» حمله اسرائیل به دوحه را “بزرگتر و خطرناکتر از حمله به امان” توصیف کرد و نوشت که این رویداد فراتر از نقش میانجیگری قطر و روابط استراتژیک آن با واشنگتن است. این روزنامه تأکید کرد که نشست دوحه مسئولیت سنگینی برای مهار این تنشها دارد.
به گزارش الشرق الأوسط، وزن سیاسی و اقتصادی کشورهای عربی منطقه امروز بهطور اساسی با گذشته تفاوت دارد. این موضوع در تحرکات دیپلماتیک اخیر، بهویژه ابتکار عربستان سعودی و فرانسه برای تدوین “بیانیه نیویورک” در حمایت از راهحل دو کشوری، آشکار شده است.
این روزنامه پیشنهاد کرد که بهترین راه برای مقابله با سیاستهای ماجراجویانه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، استفاده از ابزارهای فشار موجود در اختیار شرکتکنندگان در نشست دوحه است تا غرب، بهویژه دولت آمریکا، را به لزوم پیشبرد راهحل دو کشوری برای تضمین ثبات منطقه و حفاظت از منافع غرب متقاعد کنند. این روزنامه در پایان هشدار داد که سیاستهای نتانیاهو به تهدیدی منطقهای تبدیل شده که نیازمند مقابله سیاسی و دیپلماتیک است.
واکنش آمریکا: حمایت از اسرائیل در برابر تحرکات دیپلماتیک دوحه
روزنامه «العرب» چاپ لندن به بررسی ابعاد سفر مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، به اسرائیل پرداخت و آن را حامل پیامهای سیاسی مهمی در بحبوحه تشدید عملیات نظامی اسرائیل در غزه و تنشهای منطقهای دانست.
به گزارش این روزنامه، این سفر نشاندهنده استحکام اتحاد آمریکا و اسرائیل است، هرچند دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، از حملهای که مقامات حماس را در دوحه هدف قرار داد، ابراز نارضایتی کرده است. واشنگتن با این سفر تلاش دارد تعهد خود را به جلوگیری از تحرکات بینالمللی برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین نشان دهد.
در مقابل، اسرائیل از این سفر برای تثبیت موضع خود در ادامه عملیات نظامی در غزه، علیرغم فشارهای بینالمللی فزاینده، بهرهبرداری کرد. قطر و برخی کشورهای عربی و اسلامی بر ضرورت توقف “استانداردهای دوگانه” و مجازات اسرائیل تأکید کردند. برخی کشورهای اروپایی نیز تهدید کردند که به رسمیت شناختن کشور فلسطین را بهعنوان اهرم فشار دیپلماتیک علیه تلآویو در نظر خواهند گرفت.
العرب به نقل از ناظران گزارش داد که بعید است روبیو برای برقراری آتشبس در غزه فشار بیاورد، زیرا دولت آمریکا بیش از همه به پایگاه حامیان خود، از جمله مایک هاکابی، سفیر آمریکا در قدس، و مسیحیان انجیلی متحد با راستگرایان اسرائیلی، گوش میدهد.
انتظارات از نشست دوحه: پیام سیاسی یا اقدامات عملی؟
شبکه «بیبیسی» گزارش داد که میزبانی قطر از این نشست اضطراری عربی-اسلامی در راستای نقش رو به رشد این کشور در صحنه دیپلماتیک منطقهای است. قطر پیشتر نقش محوری در میانجیگریهای مرتبط با مسئله فلسطین و کمک به برقراری آتشبسهای بشردوستانه در غزه ایفا کرده است.
همه نگاهها به بیانیه پایانی این نشست دوخته شده و گمانهزنیها درباره اینکه آیا این نشست به تصمیمات و اقدامات اجرایی منجر خواهد شد یا تنها به صدور توصیههای معمول بسنده خواهد کرد، ادامه دارد.
ناظران معتقدند که صرف برگزاری این نشست، پیام سیاسی مهمی است که مسئله فلسطین را بار دیگر به کانون توجه رسمی کشورهای عربی و اسلامی بازمیگرداند.
چشمانداز آینده
نشست دوحه در شرایطی برگزار میشود که منطقه درگیر تنشهای فزاینده است. انتظار میرود این نشست نهتنها مواضع کشورهای عربی و اسلامی را در قبال تحولات اخیر تقویت کند، بلکه راهکارهایی عملی برای حمایت از حقوق فلسطینیان و فشار بر جامعه بینالمللی برای توقف حملات اسرائیل ارائه دهد. با این حال، موفقیت این نشست به توانایی آن در تبدیل شعارهای همبستگی به اقدامات ملموس دیپلماتیک و سیاسی بستگی دارد.
