در حالی که لبنان با یکی از پیچیدهترین چالشهای خود، یعنی فشارهای خارجی و معادلات داخلی پیرامون خلع سلاح گروه اسلامگرای حزبالله روبهروست، عراق نیز صحنه بحثهای گسترده درباره بازآرایی نیروهای آمریکایی و پایان احتمالی «تسویههای خاکستری» میان واشنگتن و تهران است. روزنامههای امروز جهان عرب این دو محور را برجسته کردهاند.
لبنان؛ چالش دشوار خلع سلاح حزبالله
روزنامه «العرب» چاپ لندن در گزارشی نوشت که معضل خلع سلاح حزبالله یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی دولت لبنان است. این روزنامه تأکید کرد که رئیسجمهور لبنان، جوزف عون، تحت فشار فزاینده ایالات متحده آمریکا برای آغاز اجرای قطعنامه ۱۵۵۹ و جمعآوری سلاحها حزبالله قرار دارد، اما شرایط سیاسی و میدانی مانع از هرگونه اقدام عملی در این مسیر است.
به نوشته العرب، دولت لبنان در پیامهایی به واشنگتن، تعهد خود به جمعآوری تدریجی سلاح حزبالله را یادآور میشود، اما عون در محافل داخلی تصریح میکند که هیچ اقدام نظامی علیه حزبالله بدون اجماع گسترده سیاسی ممکن نخواهد بود؛ اجماعی که در عمل دستیابی به آن دشوار و شاید غیرممکن است، چرا که میتواند به بیثباتی داخلی منجر شود.
این روزنامه افزود که جوزف عون در موقعیتی حساس میان فشار خارجی و تعادلهای شکننده داخلی قرار گرفته است. به باور نویسنده، خلع سلاح حزبالله در کوتاهمدت محتمل نیست، زیرا علاوه بر فقدان اجماع داخلی، سطح تنشهای منطقهای نیز رو به افزایش است.
العرب همچنین خاطرنشان کرده که مسئله سلاحهای در دست حزبالله به بخشی از ساختار عمیق نظام سیاسی لبنان گره خورده است؛ نظامی که بر پایه سهمیهبندی و مصالحه از دهه نود تاکنون شکل گرفته و عملاً سلاح، حزبالله را از یک نیروی نظامی به ستون اصلی در معادله قدرت داخلی و ابزار بازدارندگی در سطح منطقهای تبدیل کرده است. از این رو، هر تلاشی برای خلع سلاح این گروه با محدودیتهای بنیادین همین ساختار سیاسی روبهرو میشود.
عراق؛ بازآرایی نیروهای آمریکایی و پایان «تسویههای خاکستری»
روزنامه «القدس العربی» در شماره امروز خود به مسئله آینده حضور آمریکا در عراق پرداخته و این پرسش را مطرح کرده است که آیا دوره «تسویههای خاکستری» میان واشنگتن و تهران به سر آمده است یا خیر.
این روزنامه گزارش داده که ایالات متحده آمریکا در صدد است خروج نیروهای خود را از پایگاههای مهمی همچون «عینالاسد» و فرودگاه بغداد اعلام کند. این اقدام بخشی از یک بازآرایی جدید در حضور نظامی آمریکا در عراق به شمار میرود و همزمان جدالهای گستردهای را در داخل این کشور برانگیخته است.
به نوشته القدس العربی، احزاب حاکم عراق به خوبی از انگیزههای این تصمیم آگاه هستند، اما بخش بزرگی از جامعه همچنان در ابهام قرار دارد. در همین حال، اکثریت خاموش مردم این کشور بر این باورند که چنین اقداماتی انعکاس افزایش کمسابقه تنشهای منطقهای است، بهویژه در پرتو احتمال شعلهور شدن دوباره رویارویی نظامی میان ایران و اسرائیل.
این روزنامه در پایان نتیجه گرفته است که خروج آمریکا از برخی مواضع حساس، پرسشهای اساسی را در برابر آینده ثبات عراق و توانایی این کشور برای دور نگه داشتن خود از صحنه کشمکشهای نفوذ منطقهای مطرح میکند.
