عراق در آستانه یک بحران کمآبی شدید قرار دارد که امنیت زیستمحیطی و اجتماعی کشور را تهدید میکند، در حالی که جهان منتظر برگزاری نشست آلاسکا میان دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، است.
تحلیلگران معتقدند ترامپ در این نشست تلاش میکند تا دستاوردهای نمادین سیاسی و تبلیغاتی برای جلب رضایت افکار عمومی به دست آورد، در حالی که پوتین با استفاده از موقعیت جغرافیایی و معنوی آلاسکا—نزدیک به روسیه و دور از فشارهای پایتختهای اروپایی—نفوذ سیاسی و اقتصادی خود را تقویت میکند و این دیدار به صحنهای برای رقابت راهبردی میان دو قدرت جهانی تبدیل شده است.
بحران کمآبی در عراق: سدها، سوءمدیریت و پیامدهای اجتماعی
روزنامه «العرب» در گزارشی مفصل به بحران شدید کمآبی در عراق پرداخت و آن را چالشی وجودی توصیف کرد که عوامل آن شامل تغییرات اقلیمی، سیاستهای آبی کشورهای همسایه و ناکارآمدی مدیریتی داخلی است.
این روزنامه نوشت که مردم عراق با «نبردی متفاوت، کمسر و صدا اما بسیار خطرناک» مواجهاند؛ بحران آب رودخانهها را خشک کرده و جریانهای آبی حیاتی را قطع کرده است، در حالی که رهبران کشور توان مدیریت این منبع حیاتی را ندارند.
بر اساس گزارش، عراق با جدیترین کمبود آب در بیش از هشت دهه اخیر مواجه است. ذخایر آب از ۱۸ میلیارد متر مکعب در سال گذشته به حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب کاهش یافته و این امر باعث مهاجرت هزاران خانوار به ویژه در استان ذیقار، افزایش بیماریها در بصره و اعتراضات مردمی به قطعی آب شده است. همچنین برنامههای کشاورزی اصلی نیز متوقف شده است.
روزنامه العرب مسئولیت این بحران را به نبود سیاست دیپلماتیک آب، فساد و رانتخواری و فرسودگی زیرساختهای آبی این کشور از دهه ۱۹۷۰ نسبت داد و تأکید کرد که راهکار شامل ایجاد یک هیئت دیپلماتیک ملی برای آب، نوسازی سیستمهای آبیاری و شیرینسازی، دخالت واسطههای بینالمللی در توافقات الزامآور با ترکیه و ایران و مدیریت شفاف پروژهها است.
نشست آلاسکا؛ میان لبخندها و رقابتهای استراتژیک
روزنامه «العین الإخبارية» درباره نشست آلاسکا نوشت که ترامپ تلاش میکند بین کسب دستاورد نمادین برای افکار عمومی و اجتناب از پیامدهای منفی برای اوکراین و متحدان ناتو توازن ایجاد کند، در حالی که او با طمعی آشکار برای دریافت جایزه نوبل صلح روبهرو است. با این حال، موفقیت در این نشست پیچیده به نظر میرسد، زیرا اروپا و اوکراین نسبت به ایده «تبادل ارضی» که میتواند به روسیه مزایای اضافی بدهد، هشدار دادهاند.
به نوشته این روزنامه، حتی در صورت عدم دستیابی به طرح مشخص برای توقف درگیریها، ترامپ برای معرفی نشست آلاسکا به عنوان دستاورد با مشکل مواجه خواهد شد، در حالی که پوتین با برگزاری ساده این نشست از فرصت تقویت نفوذ اقتصادی و دیپلماتیک بهرهمند میشود.
روزنامه «النهار» نیز نشست آلاسکا را نخستین دیدار بین دو رئیسجمهوری پس از آغاز جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ دانست و آن را در شرایط وخیمترین تنش میان واشنگتن و مسکو از پایان جنگ سرد تاکنون توصیف کرد. تحلیلگران معتقدند حتی پیش از برگزاری این نشست، پوتین پیروزی نمادینی کسب کرده است؛ او با حضور در این نشست توانسته انزوای بینالمللی ناشی از جنگ اوکراین را بشکند و حضوری جهانی پیدا کند، در حالی که ترامپ در برابر نفوذ همتای روس خود، موضعی ضعیفتر دارد.
بر اساس این تحلیلها، اهداف دو طرف متفاوت است؛ ترامپ به «رویای صلح» چشم دوخته، اما پوتین بر «رویای زمین» متمرکز است و همین تفاوت، فاصله میان اهداف و انتظارات دو طرف را علیرغم آمادگیهای گسترده برای برگزاری این نشست توضیح میدهد. انتخاب آلاسکا به عنوان مکان نشست نیز از نظر تحلیلگران نمادین است؛ این ایالت از لحاظ جغرافیایی به روسیه نزدیک و از نظر روانی و سیاسی از پایتختهای اروپایی فاصله دارد، که به پوتین مزیت احتمالی در مذاکرات و تضعیف نقش اروپا در شکلدهی به صحنه بینالمللی میدهد.
