پنتاگون در گزارشی جامع به کنگره آمریکا، از شکنندگی ساختار نظامی دولت انتقالی سوریه موسوم به «ارتش جدید سوریه» و نفوذ گروههای تروریستی مانند «حراسالدین» در این کشور خبر داد. این گزارش همزمان با تقویت موقعیت نیروهای سوریه دموکراتیک (هـ.س.د) در مناطق تحت کنترل اداره خودگردان دموکراتیک شمال و شرق سوریه/روژآوا منتشر شده است.
شکنندگی ارتش جدید سوری و نفوذ گروههای افراطی
بر اساس گزارش ۷۰ صفحهای پنتاگون، ارتش جدید سوریه فاقد ساختار منسجم نظامی است و به ائتلافی شکننده متشکل از رهبران «هیئت تحریر الشام» (جبهه النصره سابق) و برخی شبهنظامیان سنی افراطی وابسته است. این گزارش همچنین از بازگشت نفوذ گروه «حراسالدین»، که در فهرست گروههای تروریستی آمریکا قرار دارد، در دمشق خبر میدهد. این گروه با وجود اعلام انحلال خود پس از سقوط رژیم بشار اسد، همچنان بر سیاستهای دولت انتقالی تأثیرگذار است.
تقویت نیروهای سوریه دموکراتیک
پنتاگون در این گزارش نسبت به گسترش اختیارات یا منابع دولت انتقالی ابراز نگرانی کرده و پیشبینی میکند که این وضعیت به تقویت بیشتر نیروهای سوریه دموکراتیک در مناطق روژآوا منجر شود. این نیروها که از حمایت ائتلاف بینالمللی علیه داعش برخوردارند، به استقلال بیشتری نسبت به گذشته دست یافتهاند. گزارش همچنین نشاندهنده تغییر رویکرد آمریکا از ادغام هـ.س.د با دمشق به حفظ این نیروها بهعنوان بخشی از منافع امنیت ملی ایالات متحده است، بهویژه برای مقابله با تهدیدات ترکیه علیه نیروهای سوریه دموکراتیک.
نگرانیهای کنگره و تداوم تحریمها
انتشار این گزارش نگرانیهایی را در کنگره آمریکا درباره احتمال کاهش تحریمهای اعمالشده بر دمشق ایجاد کرده است. این موضوع میتواند تمدید معافیتهای تحریمی یا اجرای توافقنامههای اقتصادی دولت انتقالی با برخی کشورها را برای دولت آمریکا دشوار کند.
نفوذ گروههای مرتبط با القاعده
به گزارش وبسایت «المانیتور»، برخی اعضای سابق گروه تروریستی «حراسالدین» در تلاش برای کسب نفوذ بیشتر در ساختار حکومتی جدید دمشق هستند. مقامات آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا معتقدند گروههای مرتبط با القاعده همچنان با درجهای از استقلال تحت حمایت «هیئت تحریر الشام» فعالیت میکنند. این وضعیت به اعضای سابق «حراس الدین» امکان تحرک و تأثیرگذاری بر سیاستهای دولت انتقالی را داده است.
عملیات آمریکا علیه حراسالدین
از زمان تأسیس گروه «حراسالدین» در سال ۲۰۱۶، نیروهای عملیات ویژه آمریکا دهها نفر از اعضای این گروه را در حملات پهپادی در شمال غرب سوریه کشتهاند. با وجود اعلام انحلال این گروه پس از به قدرت رسیدن دولت انتقالی در اواخر سال گذشته، اعضای آن همچنان خارج از کنترل عملیاتی دولت جدید فعالیت میکنند.
انتصاب جنجالی و نگرانیهای آمریکا
در ماه مه گذشته، دولت انتقالی سوریه، «احمد احسان فیاض الهایس»، یکی از شبهنظامیان افراطی را بهعنوان فرمانده «لشکر ۸۶»، مسئول مناطق دیرالزور، حسکه و رقه، منصوب کرد. این انتصاب انتقاد شدید آمریکا را برانگیخت، زیرا الهایس در سال ۲۰۲۱ به دلیل ارتکاب جنایات جنگی علیه اقلیتهای سوریه تحت تحریمهای ایالات متحده قرار گرفته بود. وزارت خارجه آمریکا این انتصاب را «اشتباهی جدی» خواند که مورد حمایت واشنگتن نیست.
موضع آمریکا در قبال تحولات سوریه
در ژوئن گذشته، توماس براک، فرستاده ویژه آمریکا به سوریه، اعلام کرد که واشنگتن به جای فشار برای اخراج همه جنگجویان خارجی، به نظارت بر فعالیتهای آنها و تبادل اطلاعاتی اکتفا کرده است. این در حالی است که ایالات متحده حضور نظامی خود در سوریه و عراق را کاهش داده، اما همچنان نسبت به حلقه نزدیکان به دولت انتقالی و نفوذ گروههای افراطی نگران است.
این گزارش نشاندهنده پیچیدگی اوضاع در سوریه و چالشهای پیش روی سیاست خارجی آمریکا در این کشور است، بهویژه در زمینه توازن بین حمایت از متحدان منطقهای و مقابله با تهدیدات تروریستی.
